مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - غلظت آهن، سرب، روي، مس، منگنز در پر گنجشك خانگي (Passer domesticus): شيوه نمونه برداي غيرمخرب

چكيده فارسي :

استفاده از پرندگان، به ويژه گونه هاي مقيم به عنوان پايشگر آلودگي فلزات سنگين ابزاري سودمند است زيرا زيست شناسي پرندگان به خوبي شناخته شده است، به علاوه برخي از آن‌ ها از سطوح غذايي بالاتري در اكوسيستم ها تغذيه مي كنند. بنابراين مي ‌توانند اطلاعاتي در مورد وسعت آلودگي در تمام شبكه غذايي فراهم آورند. اين مطالعه در سال 1397 به منظور بررسي توزيع و غلظت فلزات سنگين (سرب، آهن، روي، مس، منگنز) در بافت پر گونه گنجشك خانگي در شهر دزفول انجام شد. تعداد 60 قطعه گنجشك خانگي از منطقه شهري و 10 قطعه از منطقه روستايي شهر دزفول به طور تصادفي در فصل بهار به كمك بوميان محلي جمع آوري شدند. ويژگي ‌هاي زيست سنجي از قبيل طول بدن، طول بال، وزن و جنسيت نيز مورد بررسي قرار گرفت. از روش هضم اسيدي جهت آماده سازي نمونه هاي پر استفاده شد. نتايج به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد آناليز قرار گرفت. انباشت فلزات سنگين در مناطق شهري و روستايي در بافت پر به ترتيب به صورت Fe > Zn > Mn >Pb > Cu به دست آمد. براساس نتايج به دست آمده ميانگين فلزات آهن، مس، روي و منگنز در مناطق شهري به ترتيب 1061/74، 1/95، 123/74 و 32/41 ميلي‌ گرم بر كيلوگرم و 2/69 ميكروگرم بر كيلوگرم براي سرب به دست آمدند. هم چنين نتايج ميانگين غلظت فلزات سنگين آهن، مس، روي و منگنز در بافت پر گنجشك خانگي مناطق روستايي نيز به ترتيب 900/60، 1/62، 100/04، 23/80 ميلي‌ گرم بر كيلوگرم و 2/75 ميكروگرم بر كيلوگرم براي سرب به دست آمد. هم چنينن مقايسه ميانگين فلزات سنگين حاكي از وجود اختلاف معني داري در سطح 0/05 فلز روي و منگنز بين مناطق روستايي و شهري در بافت پر بود.