عنوان مقاله :
اثر برخي كودهايزيستي و محلولپاشي اسيد‌ساليسيلك بر عملكرد ارقام نخود (Cicer arietinum L.) در شرايط ديم
عنوان به زبان ديگر :
Effect of Biofertilizers and Salicylic Acid Foliar Application on Yield and Yield Components of Chickpea Cultivars under Rainfed Conditions
پديد آورندگان :
مومني، فردين دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، اهواز، ايران , سيادت، عطااله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، اهواز، ايران , ابدالي مشهدي، عليرضا دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، اهواز، ايران , پاكدامن سردرود، بابك دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - گروه گياهپزشكي، اهواز، ايران , قبادي، مختار دانشگاه رازي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
بيوسوپرفسفات , بيوسولفور , حبوبات , ريزوبيوم , ميكوريزا
چكيده فارسي :
كودهايزيستي نقشي بنيادين در كشاورزي پايدار دارند و اسيدساليسيليك بهعنوان يك فيتوهورمون اثرات زيانبار تنش را كاهش مي‌دهد. زراعت ديم نخود در غرب ايران اغلب با تنش خشكي مواجه ميشود. بهمنظور بررسي اثر محلولپاشي اسيدساليسيليك (غلظت صفر، نيم و يك ميليمولار) و كودهاي زيستي (عدم كاربرد، بيوسوپرفسفات، بيوسولفور، باكتري ريزوبيوم و قارچ ميكوريز) برعملكرد گياه نخود (رقم آزاد و توده محلي بيوه نيج) در شرايط ديم آزمايشي بهصورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار طي دو سال زراعي (96-1395 و 97-1396) در كرمانشاه اجرا شد. نتايج نشان داد كه تعداد غلاف در بوته، تعداد غلاف پوك در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، درصد غلاف بارور، عملكرد دانه، عملكرد ماده خشك و شاخص برداشت بطور معني‌دار‌ي تحت تاثير رقم × اسيدساليسيليك × كودهايزيستي قرار گرفتند. بالاترين عملكرد دانه (در سال اول و دوم به ترتيب 1821 و 1875 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد ماده خشك (در سال اول و دوم به ترتيب 4076 و 4414 كيلوگرم در هكتار) و تعداد دانه در بوته (8/18) از توده محلي بيوه نيج و با كاربرد اسيدساليسيليك (نيم ميليمولار) و باكتري ريزوبيوم بدست آمد. با توجه به نتايج تحقيق كاربرد ساليسيليك اسيد و كودهاي زيستي به ويژه باكتريهاي ريزوبيوم در راستاي حركت به سمت كشاورزي پايدار و كاهش مصرف كودهاي شيميايي و افزايش تحمل گياهان به خشكي و بهبود عملكرد دانه در نخود ديم توصيه ميشود.
چكيده لاتين :
Biofertilizers play a fundamental role in sustainable agriculture and salicylic acid reduces the harmful effects of stress. Rainfed farming of chickpeas in western Iran is often under drought stress. In order to investigate the effect of foliar application of salicylic acid (non-application, 0.5 and 1 millimolar) and biofertilizers (non-application of biofertilizers, biosuperphosphate bacteria, biosulfur bacteria, Rhizobium bacterium, and mycorrhizal fungus) on yield of two chickpea cultivars (Bivanij and Azad) a factorial experiment based on randomized complete block design with three replication was conducted in two years (2016-2017) in Kermanshah under rainfed conditions. The studied traits were number of pods per plant, number of empty pod per plant, number of seeds per plant, 100 seed weight, fertile pod, grain yield, dry matter yield, and harvest index. The results showed that triple interaction of cultivars × salicylic acid × biofertilizers had a significant effect on all traits except number of seeds per pod. Bivanij cultivar had the highest grain yield (in the first and second year were 1821 and 1875 kg.ha-1, respectively), dry matter yield (in the first and second year were 4076 and 4414 kg.ha-1, respectively) and number of seeds per plant (18.8) in 0.5 mM Salicylic acid and Rhizobium bacterium. Application of Salicylic acid and biofertilizer could be recommended in rainfed farming of chickpea to increase drought tolerance, yield, and reduce chemical fertilizer application resulting in sustainable agriculture.
عنوان نشريه :
زراعت ديم ايران
