پيامدهاي حقوقي مسووليت بين‌المللي دولت در رويه ديوان بين‌المللي دادگستري در پرتو طرح مسئوليت بين‌المللي دولت مورخ 2001

Legal Consequences of International Responsibility of State in Jurisprudence of International Court of Justice In The Light of Draft on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, 2001

مسووليت بين‌المللي دولت نتيجه طبيعي نقض تعهدات بين‌المللي دولت است. ديوان بين‌المللي دادگستري به عنوان ركن قضايي اصلي سازمان ملل متحد مهمترين مرجع براي طرح مسووليت بين‌المللي دولت است. طرح مسووليت بين‌المللي دولت توسط كميسيون حقوق بين‌الملل با ابتناي بر رويه قضايي بين‌المللي و از جمله ديوان بين‌المللي دادگستري در سال 2001 تدوين گرديد. به همين دليل آراي ديوان پس از سال 2001 نيز تا حدود زيادي منطبق با طرح مسووليت بين‌المللي صادر شده است. يكي از بخش‌هاي طرح مسووليت بين‌المللي دولت، محتوا يا پيامدهاي مسووليت بين‌المللي دولت است كه به سه بخش قواعد كلي (شامل توقف نقض و اجراي تعهد بين‌المللي و تضمين و اطمينان به عدم تكرار تخلف بين‌المللي)، جبران خسارت (شامل اعاده وضع به حال سابق، جلب رضايت و غرامت) و نقض جدي قواعد آمره (شامل عدم شناسايي و عدم همكاري به وضعيت متخلفانه بين‌المللي) تقسيم شده است. هرچند رويه ديوان در رعايت ترتيب و محتواي پيامدهاي حقوقي منطبق با رويكرد طرح بوده است، با اين حال در مواردي مانند اعمال شيوه غرامت و جلب رضايت به طور همزمان و نغيير قلمروي پرداخت غرامت و توسعه قلمروي تعهد به عدم شناسايي در نقض جدي قواعد آمره، رويكرد ديوان بين‌المللي دادگستري با رويكرد طرح كميسيون حقوق بين‌الملل اختلاف داشته است.

The State responsibility is consequence of the breach of international obligations by States. The international court of justice as a judicial organ of United Nations is one of the most important body for assessing responsibility of States. Referring to international jurisprudence, and especially ICJ precedents, The International Law Commission (ILC) enacted articles on State responsibility in 2001 namely “Draft articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts”. Thus the court’s judgments are relatively in accordance with ILC State responsibility draft after 2001. One part of State responsibility draft is the concept or consequences of state responsibility dividing into three parts, including general rules (containing cessation and continued duty of performance and assurances and guarantees of non-repetition), reparation (containing restitution, compensation and satisfaction) and serious breach of Jus Cogens (containing not recognizing and non-cooperation with wrongful situation). Although ICJ jurisprudence is in conformity with arrangements and concept of legal consequences mentioned in ILC draft, the court conduct is different with ILC approach in some instances such as simultaneous use of compensation methods and satisfaction, altering of compensation payment scope, and extension of scope of obligations in serious breach of Jus Cogens that should not be recognized.