نقش سياسي زنان درباري و دودمان سلطنتي در تاريخ ايلام ميانه (1500-1100 پ م.)

The Political Position of Women in the Middle Elamite Period (1500-1100 B.C

پژوهش در رابطه با نقش زنان در عرصه‌هاي گوناگون تاريخ ايلام از جمله مسائلي است كه همواره مورد توجه پژوهشگران بوده، با اين حال، در تحقيقات انجام‌شده بيشتر به نقش مذهبي آنان توجه شده و نقش سياسي كمتر مد نظر قرار گرفته است. مساله يادشده از اين نظر بيشتر جلب توجه مي‌كند كه به رغم كمبود آثار برجاي مانده از تاريخ ايلام، نقش سياسي زنان به‌خوبي قابل رديابي است. نوشتار حاضر درصدد پرداختن به چگونگي و ميزان حضور و نقش سياسي زنان در تاريخ ايلام ميانه از سدۀ 15 تا 11 پ.م. به‌صورت تفكيك شده در قالب دودمان‌هاي حكومتگر در اين دوره است. در اين پژوهش تلاش شده تا علاوه بر استفاده از منابع بومي و داده‌هاي باستانشناسي از داده‌هاي غير بوميِ هم‌دوره نيز استفاده شود تا بتوان به تصويري روشن‌تر از مبحث مورد نظر دست يافت. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه زنان علاوه بر اينكه از اعضاي مهم خاندان سلطنتي به‌شمار مي‌رفته‌اند، شاهان نيز به واسطۀ آنان بر سرير قدرت مي‌نشستند. در اين دوره قدرت زنان چنان افزايش يافته است كه حتي در كتيبه‌ها، شاهان اعطاي پادشاهي به خويش را به واسطۀ آنها دانسته‌اند. زنان دورۀ ايلام ميانه با استفاده از قدرت و نفوذ خويش براي دست يافتن به مقبوليت اقدامات مهمي از جمله ساخت معابد انجام داده‌اند كه در نوع خود كم‌نظير است. نپير-اسو و نهونته-اوتو دو تن از بانواني هستند كه نقش سياسي مهمي در تاريخ ايلام ميانه داشته‌اند.

Study on the position of women in various fields of Elam history is one of the issues that have been considered by researchers. The studies, however, mostly has focused more on the religious role of women and less on their political status. This issue draws more attention, for that despite the deficiency of remained historical documents and evidences from Elam, the political role of women can be well traced. The present article seeks to study the manner and extent of the presence and political position of women in the history of Middle Elamite from the 15th to the 11th century BC. in the context of ruling dynasties in this period. The article, in addition to the use of indigenous sources and archaeological data, is attempting to use non-native data of the same period in order to obtain a clearer picture of the subject. Our reviews show that women, in addition to being important members of the royal family, the kings also sat on the throne of power through them. During this period, the power of women has increased so much that even in inscriptions, kings have considered themselves accepted by the gods due to their presence. The women of the Middle Elamite period, using their power and influence to achieve acceptance, have taken important measures, including the construction of temples, which is unique in its kind. Napir-asu and Nahhunte-utu are women who have played an important political role in the history of the Middle Elamite period.