مطالعه هنرهاي كاربردي در ساختار معماري گنبد سرخ مراغه

بناهاي آرامگاهي در ايران دوران اسلامي، پس از مساجد در شمار بيشترين آثار معماري قرار دارد. كمتر شهري در ايران وجود دارد كه سهمي از چنين بناهايي را در اختيار نداشته باشد. اين بناها داراي عناصر هنري و تزييني گوناگوني بوده؛ كه مطالعه آنها در شناخت سير تحول هنرهاي كاربردي حايز اهميت است. شهرستان مراغه واقع در شمال غرب ايران يكي از مهمترين شهرهاي ايران در حوزه مطالعات هنر و معماري ايراني – اسلامي است. در اين شهر بناهاي آييني – مذهبي مختلفي در دوران اسلامي ايجاد شده كه امروزه تعدادي از آنها باقيمانده است. گنبد سرخ يكي از بناهاي آرامگاهي باقيمانده از دوران سلجوقي در ايران بوده كه از نظر مطالعات هنرهاي كاربردي حايز اهميت فراواني است. پژوهش حاضر به شيوه ميداني و مطالعات كتابخانه اي كه اساس آن روش توصيفي – تطبيقي و تاريخي ميباشد به دنبال پاسخ به پرسشهاي زير است: 1 -در ساختار معماري گنبد سرخ، چه عناصر هنري و تزييني به كار رفته است؟ 2 -آرايه هاي كاربردي به كار رفته در ساختار بنا، بيانگر چه مفاهيمي است؟ نتايج پژوهش نشان ميدهد در ساختار معماري اين بناي آرامگاهي – يادماني، تزيينات و آرايه هاي مختلف چون آجركاري، گچبري و كتيبه نگاري به كار رفته است؛ همچنين نتايج ديگر پژوهش نشان ميدهد كه مضامين برخي از آرايه هاي تزييني نشانگر باورها و اعتقادات طراحان و حامي پيام براي نسل هاي آينده است.