تحليل طبقاتي تغيير الگوهاي گذران فراغت افراد در فضاي شهري تحت تأثير فضاي مجازي در اصفهان

اهميت فضاي مجازي (اينترنت و شبكه‌هاي اجتماعي) در زندگي بشر كنوني غير قابل ‌انكار است. به طوري كه تمامي عرصه‌هاي مختلف زندگي افراد را تحت‌الشعاع قرار داده است. الگوهاي گذران اوقات فراغت يكي از اين جنبه­هاست. به همين دليل هدف اساسي اين پژوهش بررسي تغييراتي است كه در اين الگوها تحت تأثير فضاي مجازي به وجود آمده است. پژوهش ارتباط اين دو متغير را در قالب تحليل طبقاتي ارائه مي‌دهد. به همين منظور 330 نفر از مردم شهر اصفهان، با استفاده از روش كمي مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود كه بين سه طبقه اجتماعي بالا، متوسط و پايين در فاصله سني 60-20 سال توزيع شد. اعتبار پرسشنامه از نوع صوري بوده و توسط گروهي از اساتيد مجرب و كارشناسان خبره تأييد شد. پايايي پرسشنامه نيز با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه براي تمام ابعاد بالاتر از سطح مطلوب (0/70) بود. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهند فضاي مجازي الگوهاي فراغتي را تحت تأثير خود قرار داده است. به طوري كه، الگوهاي فراغتي از سمت فعال بودن، جمعي بودن، واقعي بودن، خودشكوفايي به سمت منفعل شدن، فردي شدن، مجازي و نيز انحرافي شدن تغيير يافته‌اند. نتيجه مهم ديگر پژوهش تأييد تعديل گري طبقه مي‌باشد. بنابراين طبقه مكانيزم تأثيرگذاري بين فضاي مجازي و الگوهاي گذران اوقات فراغت بر مبناي فعال/ منفعل، فردي جمعي و مجازي/ واقعي را تحت تأثير قرار داده است. مكانيزم اين تأثيرگذاري در طبقه بالا و پايين به يك صورت بوده ولي در طبقه متوسط با شدت كمتر و به‌گونه‌اي متفاوت‌تر از دو طبقه ديگر بوده است.

The importance of cyberspace (Internet and social networks) in today's human life is undeniable. As it has overshadowed all the different areas of people's lives. Leisure patterns are one of these aspects. Therefore, the main purpose of this study is to investigate the changes that have occurred in these patterns under the influence of cyberspace. Research presents the relationship between these two variables in the form of class analysis. For this purpose, 330 people in Isfahan were studied using a quantitative method. The data collection tool was a researcher-made questionnaire that was distributed among the three social classes of upper, middle and lower in the age range of 20-60 years. The validity of the questionnaire was formal and was confirmed by a group of experienced professors and experts. The reliability of the questionnaire was calculated using Cronbach's alpha coefficient, which was higher than the desired level (0.70) for all dimensions. Findings show that cyberspace has affected leisure patterns. Thus, leisure patterns have changed from being active, being collective, being real, self-fulfilling, to becoming passive, individualized, virtual, and deviant. Another important result of the research is the confirmation of class adjustment. Thus, the class has influenced the mechanism of influence between cyberspace and leisure-based patterns of active / passive, collective individual, and virtual / real. The mechanism of this effect was the same in the upper and lower classes, but in the middle class it was less intense and different from the other two classes.