تحليل اثرات دموكراسي و تجارت آزاد بر دريافتي عوامل توليد در ايران

Analysis of the Effects of Democracy and Free Trade on Factor Earnings in Iran

نظريه مزيت نسبي بر پايه هزينه فرصت معتقد است كه تجارت بين‌الملل مي‌تواند سبب جابه‌جايي عوامل توليد شود و تئوري استالپر ساموئلسون بيان مي‌كند تجارت مي‌تواند بر دريافتي عوامل توليد و بازده آن‌ها اثرگذار باشد. هم‌چنين دموكراسي از يك جهت مي‌تواند بر اهميت خصوصي‌سازي و توجه به بخش خصوصي و طبقه سرمايه‌دار و از جهت ديگر با توجه به نظريه راي‌دهنده مياني، بر عموم مردم و دارندگان نيروي كار اثرگذار باشد. هدف اصلي اين مطالعه تحليل اثرات دموكراسي و تجارت بر نسبت دريافتي عوامل توليد در ايران طي دوره زماني 1357 تا 1397 مي‌باشد. روش تحقيق همبستگي و استفاده از مدل هاي اقتصادسنجي gls و gmm است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه اثر متغير‌هاي سرمايه‌گذاري خارجي و درجه باز بودن تجاري به عنوان شاخص هاي تجارت بر متغير نسبت دستمزد به نرخ بهره به‌عنوان نسبت دريافتي عوامل توليد مثبت و معنادار و اثر متغير دموكراسي بر متغير نسبت دستمزد به نرخ بهره مثبت و معنادار است. هم‌چنين اثر متغير تعاملي مستقل دو شاخص دموكراسي و درجه بازبودن تجاري (سرمايه‌گذاري خارجي) بر متغير نسبت دستمزد به نرخ بهره مثبت و معنادار مي‌باشد. اين نتايج منطبق بر تئوري استالپر–ساموئلسون و مطالعات تجربي مي‌باشد.

The theory of comparative advantage based on the opportunity cost imply that international trade can shift the factors of production and Stalper-Samuelson's theory states that trade can be affected by factor prices. From one side, democracy can emphasize the importance of privatization and private sector and on the other hand, according to the middle voter theory, attention to the workforce importance. The purpose of this study is to analyze the effects of democracy and trade on the proportion of production factors in Iran during 1357-1397. The research method is using econometric models, GLS and GMM. The research results show that the effect of the degree of openness and FDI on the wage-to-interest ratio variable is positive and significant. The effect of democracy on the wage-to-interest rate variable is positive and significant too. Also the interactive effect of two indicators of democracy and degree of openness (or FDI) on the wage to interest rate is positive and significant. These results are consistent with Stalper-Samuelson's theory and empirical studies.