بررسي كيفيت آب رودخانه زاينده‌ رود بر اساس تغييرات تنوع و تراكم ماكروبنتوزها در سال 1396

Water quality assessment of Zayandeh-rood River based on diversity and abundance of macrobenthos in 2017

جوامع كف‌ زي به‌ عنوان دومين و سومين سطح غذايي، مورد استفاده آبزيان قرار گرفته و مي‌توانند به‌عنوان نمايه‌اي از ميزان كل توليد و شاخصي براي كيفيت آب محسوب گردند. هدف از اين تحقيق، بررسي تغييرات تنوع و تراكم ماكروبنتوزها در بخشي از رودخانه زاينده‌رود در چهار فصل سال 1396 و استفاده از آن‌ها براي تعيين شرايط كيفي آب رودخانه مي‌باشد. به اين منظور شش ايستگاه نمونه‌برداري در قالب طرح بلوك كاملاً تصادفي انتخاب و در هر ايستگاه با سه تكرار، نمونه‌برداري از رسوب انجام شد. شناسايي نمونه‌ها با استفاده از استريوميكروسكوپ دوچشمي و كليدهاي شناسايي فون بنتيك انجام شد. در نهايت، نه خانواده متعلق به هفت راسته شناسايي گرديد كه در ميان آن‌ها Monhysteridae و Oligochaeta و Hirudinea بيشترين ميزان غالبيت را داشتند. همه فصول و ايستگاه‌ها بر اساس شاخص ASPT، در رده آلودگي آلي شديد قرار دارند. بر اساس نتايج شاخص EPT، در فصل بهار، كيفيت آب در رده خوب ارزيابي گرديد. تابستان و پاييز در رده فقير و زمستان در رده ضعيف قرار گرفت. شاخص شانون وينر براي همه فصول در طبقه كيفي آلودگي متوسط و كليه ايستگاه‌هاي مورد مطالعه هم در رديف آلودگي زياد قرار گرفتند. همه فصول مورد مطالعه بر اساس شاخص BMWP در رديف آلودگي متوسط قرار دارند. در ايستگاه‌هاي 1 و 3، آب داراي كيفيت پايين ارزيابي گرديد و مابقي ايستگاه‌ها در رديف آلودگي متوسط قرار گرفت.

Macrobenthos communities are used as the second and third levels of food chain, and can be considered as an index of total production and water quality. This study aimed to investigate the density and abundance of macrobenthos in the Zayandeh-rood River in 2017 and use them to determine the river water quality. For this purpose, 6 sampling stations were selected completely randomly and sediment samples was collected at each station with three replications in 4 seasons. Benthos identification was performed using binocular stereomicroscope and Benthos identifiers keys. Finally, 9 families and 7 order were identified, among which Monhysteridae, Oligochaeta and Hirudinea had the highest abundance. All seasons and stations are classified as serious organic pollutants based on the ASPT index. According to the EPT index, in spring, water quality was assessed as good. Summer and fall were in poor and winter in very poor quality class. Shannon Weiner index for all seasons is in the moderately pollution class. All of the seasons according to the BMWP index, were in moderately class. Based on BMWP index, stations 1 and 3, the water in poor quality and the other stations were in the moderately quality.