تأثير مبناي حكمي وحدت نفس و بدن بر فتواي فقهي مالكيت نفس بر بدن

فتاوا مبتني بر عناوين و موضوعات‌اند. اگرچه صبغه عرفي بر موضوعات فقهي غالب است، اما راه تشخيص موضوعات متعدد است و برخي موضوعات با تكيه بر مباني عقلي، استدلال، تحليل، تجزيه، تجربه و رجوع به رأي متخصص متعلق فتوايند. فقيه با تكيه بر مباني فكري خود، انديشه و استنباط مي‌كند و فقيه فيلسوف بايد مبتني بر مباني خود در خداشناسي، جهان‌شناسي يا انسان‌شناسي درباره موضوعات واقعي حكم كند. بر مبناي وحدت نفس و بدن كه فقهاي پيرو حكمت متعاليه بدان ملتزم‌اند، بدن، اعضا و قواي ظاهري، از شئون و مراتب حقيقت نفس به شمار مي‌آيند، به حسب وجود با آن متحدند، بدن ظهور نفس در مرتبه طبيعي است و حكم عدم سلطنت بر نفوس بدان سرايت خواهد كرد. اكنون مسئله اين است كه آيا پذيرش اين مبنا، در فتواي فقهي مرتبط با موضوع تأثير خواهد داشت؟ در اين مقاله با روش تحليلي ـ مصداقي نشان داده شده كه چگونه مبناي وحدت نفس و بدن در حكمت اسلامي در مسئله فقهي سلطنت نفس بر بدن و فروعات آن چون قطع، انتقال، اهداء، سلب حيات و... اثرگذار بوده، مي‌تواند استدلالي نو براي قول به نفي سلطه بر اعضا قلمداد شود.