عنوان مقاله :
سلطۀ الهي و حقايق ضروري، نقد برايان لفتو بر نظريات الوهي
پديد آورندگان :
ساعتچي، مهدي دانشگاه شهيد مطهري - گروه فلسفه و كلام، تهران، ايران , سعيدي‌مهر، محمد دانشگاه تربيت مدرس - گروه فلسفه، تهران، ايران , رسولي پور، رسول دانشگاه خوارزمي، تهران، ايران
كليدواژه :
سلطۀ الهي , غائيت الهي , حقايق ضروري , نظريات الوهي , برايان لفتو
چكيده فارسي :
در باور اديان ابراهيمي خدا مبدأ همۀ اشياء و حاكم بر كل ماسوا است. پذيرش ضرورت متافيزيكي ما را با حقايقي روبرو مي‌سازد كه مطلقا ضروري اند و به ظاهر مطلبي دربارۀ خدا بيان نمي‌كنند، مانند «آب = H2O». در اينجا با دوراهۀ دشوارِ اثيفرون مواجهيم، اما نه در عرصۀ اخلاق كه در عرصۀ متافيزيك؛ آيا حقايق ضروري صادقند چون خدا آن‌ها را تصديق كرده يا خدا آن‌ها را تصديق كرده چون آن‌ها خود صادق اند؟ در صورت نخست ضرورتِ مطلقِ حقايق ضروري و در صورت دوم سلطه و غائيتِ مطلقِ الهي به چالش كشيده مي‌شود. پاسخ عمدۀ خداباوران براي حل اين تعارض، ابتناي حقايق ضروري بر ذات خداست، از نظر ايشان ذات خدا منشأ صدق همۀ حقايق ضروري است، مثلاً با اين بيان كه همۀ حقايقِ ضروري از ازل در علم ذاتي خدا بوده است. برايان لفتو به نقد اين رويكرد ـ كه آن را «نظريۀ الوهي» مي‌خواند ـ پرداخته و معتقد است پذيرش اين نظريات در مورد همۀ حقايق ضروري مستلزم وابستگيِ ذات الهي به حقايقي است كه جنبۀ الوهي نداشته و صرفاً دربارۀ مخلوقات است. اين مقاله به تبيين و تحليل انتقادي ديدگاه لفتو مي‌پردازد.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
جستارهاي فلسفه دين
