قاعده اصالت لحوق ولد به وطئ محترم

ازجمله قواعد مهم و پركاربرد در بحث نسب، قاعدۀ لحوق ولد به وطي محترم است. اين قاعده كه درصورت شك جاري مي‌شود، براي اولين بار در كلمات صاحب جواهر مطرح شده‌است. اگرچه ادعا شده‌است كه اين قاعده از ابتكارات صاحب جواهر بوده‌است و پيش از آن سابقه‌اي در ميان عبارات فقها نداشته‌است ولي مي‌توان ريشه‌هاي آن را در كلمات علماي قبل از او درخلالِ مباحثي مانند وطي غاصبانۀ كنيز و رضاع و ارث به‌دست آورد. مفاد اين قاعده آن است كه چنانچه ميان پديد آمدن فرزند از راه حلال (وطي محترم) اعم از وطي شوهر و وطي به‌شبهه و ميان راه حرام (غير محترم) شك وجود داشته باشد، از ديد شرعْ فرزند ملحق به كسي است كه وطي از ناحيه او حلال و محترم بوده باشد و تمام آثار شرعي لحوق فرزند ازقبيلِ ارث بر چنين شخصي مترتب‌ مي‌شود. در اين مقاله، ضمن بيان تفاوت اين قاعده با قاعدۀ فراش، ادله‌اي بر اعتبار آن همچون ملازمۀ ميان عنوان وطي محترم و لحوق فرزند، اصالة الصحة، اصطياد از روايات و مذاق شريعت مطرح شده‌است. درضمنِ نقد اكثر آن ادله، تنها دليل باقيمانده كه از نظر نگارندگان معتبر به‌نظر مي‌رسد، دليل مذاق شريعت است كه بر فرض حجيت آن، صغراي آن در اين بحث با استقرا ثابت‌ مي‌شود.