شباهت و تمايز منطق نظري توكويل و وبر پيرامون نقش مذهب در تحولات اجتماعي مدرن

The similarity and distinction between the theoretical logic of Tocqueville and Weber about the role of religion in modern social Changes

توكويل و وبر در تحليل خود از ماهيت جامعه‌ي مدرن و نيز تحولات بنيادين آن نقش مذهب را به عنوان يك علت مؤثر مورد مطالعه قرار داده‌اند. از نظر آن دو عوامل و زمينه‌هاي مختلفي در پديدآيي نهادها و نظام هاي مدرن نقش داشته اند و مذهب در اين ميان تنها يكي از علل مهم محسوب مي‌شود. در اين نوشتار سعي بر آن است تا ضمن تشريح بنيان‌هاي اصلي الگوي ئتوريكي كه وبر و توكويل براي تحليل نسبت مذهب با واقعيت اجتماعي تئوريزه كرده‌اند مهم‌ترين تمايزها و شباهت‌هاي منطقي كه در بحث آن دو وجود دارد، استنتاج شود. بدين منظور نخست معضل نظري و بحران جامعه‌شناختي كه آن دو در خصوص جامعه‌ي مدرن مطرح كرده‌اند، تشريح خواهد شد. سپس منطق و قواعد نظري كه بنيان تحليل آن دو را تشكيل مي‌دهد، توضيح داده خواهد شد و در نهايت از خلال اين مباحث با مقايسه‌ي تطبيقي هر دو الگوي تئوريك به تفاوت‌ها و شباهت‌هاي آن پرداخته مي‌شود.

In their analysis of the nature of modern society, as well as its fundamental changes, Tocqueville and Weber studied the role of religion as an effective cause. In terms of these two, various factors and fields have played a role in the emergence of modern institutions and systems, and religion only is one of the most important reasons for this. In this paper, it is attempted meanwhile explaining the main foundations of the theoretical model that Weber and Tocqueville have theorized to analyze the relationship between religion and social fact, conclude the most important distinctions and Logical similarities that exist in the discussion of these two. To this end, the first Will be described the theoretical and sociological crisis that they have raised about modern society. Then, the logic and theoretical rules that form the basis of their analysis will be explained, and finally, through these topics with comparative comparisons, both theoretical models are compared to the differences and similarities.