عنوان مقاله :
بحران آب در فلات مركزي و ضرورت هاي توجه به سرمايه دانش بومي قنات در ايران
عنوان به زبان ديگر :
Water crisis in the central plateau and the need to pay attention to the capital of indigenous knowledge of the aqueduct in Iran
پديد آورندگان :
ويسي، هادي دانشگاه پيام نور، تهران، ايران
كليدواژه :
قنات , دانش بومي , توسعه پايدار , قنات. گوهر ريز جوپار
چكيده فارسي :
بخش اعظم سرزمين ايران در منطقه خشك و نيمه خشك و در محدوده كمربند بياباني دنيا قرار گرفته است. بر اين اساس، خشكي و كم آبي از ويژگيهاي ذاتي فلات مركزي ايران است و دسترسي به منابع آب پايدار، مهم ترين چالش ساكنان اين ناحيه بوده است. ايرانيان باستان با اختراع قنات، شيوه مناسبي از دسترسي به آب بر اساس اصل احترام به محيط و سازگاري با طبيعت به و جود آوردند كه منشأ تمدن درخشاني در فلات مركزي ايران شد. آنچه را كه امروزه توسعه پايدار مي نامند در ساختار و سيستم قنات به خوبي رعايت شده است و بر همين اساس قنات ببيش از سه هزار سال كارآمد بوده است. اين پژوهش ضمن بررسي ويژگيهاي قنات و ساختار آن در حيات اقتصادي و اجتماعي ايران به دانش بومي قنات توجه كرده است و با مطالعه موردي قنات گوهر ريز جوپار در جنوب شهر كرمان به اين نتيجه رسيده است كه احياء قنوات و اتكا به دانش بومي مديريت آب همچنان مي تواند راهگشاي بسياري از مسائل و بحرانهاي زيست محيطي و آبي در فلات مركزي ايران باشد.
چكيده لاتين :
Most of Iran's land is located in a dry and semi-arid region in the desert belt area of the world. Accordingly, drought and dehydration are inherent in the central plateau of Iran, and access to sustainable water resources has been the most important challenge for the residents of this area. Ancient Persians, with the invention of Qanats, provided a good way of accessing water based on the principle of respect for the environment and adaptation to nature, which was the source of a magnificent civilization in the central plateau of Iran. What is called sustainable development today has been well adhered to in the structure and system of Qanats, and hence the Qanat has been in operation for over three thousand years. This research, in addition to studying the properties of the Qanat and its structure in the economic and social life of Iran, has paid attention to the indigenous knowledge of Qanat. By studying the case of GuharRiz Qanat of Joupar in southern Kerman, it has been concluded that the revival of Qanats and reliance on indigenous knowledge of water management It can be the source of many environmental and water crises in the central plateau of Iran.
