اثربخشي و عوارض درماني در مبتلايان به سرطان كبد: مطالعة مروري سيستماتيك

سرطان كبد پنجمين سرطان رايج دنيا، با مرگ و مير بالا بوده كه امروزه به دليل افزايش ريسك فاكتورهاي سرطان و افزايش اميد به زندگي شيوع آن گسترش فراواني يافته است. از اين رو سيستم مراقبتي بايد تمركز بيشتري برآن داشته باشد. بررسي ميزان اثربخشي و پيامدهاي جانبي روش هاي درماني مي تواند منجر به شناسايي مشكلات بالقوه در اين بيماران بوده و زمينة مناسبي جهت تدوين برنامه هاي مراقبتي در اين بيماران فراهم نمايد. اين اقدام گامي مؤثر در جهت افزايش رضايتمندي بيماران و به دنبال آن موفقيت درمان محسوب مي شود. اين مطالعة مروري جهت بررسي عوارض جانبي و اثربخشي شيوه هاي درماني در بيماران مبتلا به سرطان كبد با هدف افزايش آگاهي پرسنل مراقبتي پيرامون عوارض جسمي و روانشناختي هر يك از شيوه هاي درماني جهت برنامه ريزي و اجراي اقدامات لازم انجام شد. روش بررسي: اين مطالعة مروري بر اساس روش كرونين و همكاران در سال 2008 انجام شد كه داراي 5 مرحله است. جستجوي مقالات در بازة زماني سال 2018 - 2012 بود. از ميان مقالات 20 مقاله كه حداقل داراي دو كليد واژه بوده و از نظر محتوا ارتباط بيشتري با عنوان داشتند، انتخاب و وارد مطالعه شد. يافته ها: مطالعة حاضر نشان داد شيوه هاي درمان سرطان كبد در دو بخش روش هاي جراحي ) رزكسيون كبدي، پيوند كبد( و غيرجراحي ) ماكروويو، راديوفركوانسي، كموآمبوليزاسيون شرياني، تزريق اتانول، شيمي درماني( قابل تقسيم مي باشند. هر يك از اين روش ها از نظر اثربخشي و پيامدهاي جسمي، روانشناختي متفاوت از يكديگر مي باشند. هر چه ميزان تهاجم هر يك از اين روش ها بيشتر باشد )جراحي( و يا داراي اثرات سيستميك بيشتري باشند ) شيمي درماني( ميزان بروز عوارض و پيامدهاي آنها بيشتر است. در اين مطالعه مشخص شد ميزان بروز عوارض جانبي در روش هاي شيمي درماني و جراحي بيش از ساير روش هاي ديگر درماني است در حالي كه مايكروويو و راديو فركوانسي داراي عوارض جانبي كمتري هستند. بروز عوارض جانبي عامل تعيين كننده در ميزان بقاء، كيفيت زندگي وابسته به سلامت و ميزان اثربخشي شيوه هاي درماني است، به گونه اي كه در اين مطالعه مشخص گرديد ميزان اثربخشي روش هاي درماني ماكروويو و راديوفركوانسي بيش از ساير روش هاي درماني ديگر است. نتيجه گيري: براساس مرور مطالعات شيوه هاي درمان در سرطان كبد در دو گروه جراحي و غيرجراحي و پيامدهاي ناشي از آن در دو بخش جسمي و روانشناختي طبقه بندي مي شوند. اگرچه در بسياري از شرايط با توجه به شرايط بيمار و مراحل بيماري امكان انتخاب روش هاي درماني با اثرات جانبي كمتر وجود ندارد، اما افزايش آگاهي پيرامون عوارض جانبي قطعي و احتمالي در هر يك از شيوه هاي درماني امكان برنامه ريزي جهت پيشگيري و اقدامات لازم .جهت رفع عوارض را فراهم مي سازد. همچنين افزايش آگاهي بيمار پيرامون عوارض جانبي روش درماني به كار گرفته در وي باعث ورود اگاهانه بيمار در روند درمان شده و اين امر در كاهش اضطراب و افسردگي بيماران تأثير مثبت قابل توجهي خواهد داشت. شناسايي اين پيامدها و تلاش در جهت كاهش يا رفع آنها منجر به ارتقاء كيفيت مراقبت هاي درماني خواهد شد.

no abstract