كليدواژه :
ديوارنگارۀ بوم پارچه , نداشي , دورۀ اسلامي , فآ شناخت
چكيده فارسي :
براي حفظ آثار ارزشمند معماري، در قدم اول نياز به شناخت كامل و همه جانبه از اين آثار است. از بخش‌هاي ارزشمند آثار معماري، آرايه‌ها و ديوارنگاره‌هاي آن است. ديوارنگارۀ بوم پارچه گونه‌اي از ديوارنگاره‌ها است كه از نظر مواد و مصالح، روش اجرا و بطور كلي از نظر ماهيت، با ديوارنگاره‌هاي معمول و متواتر تفاوت دارد. با توجه به اين نكته كه اولين مرحله براي حفظ اثر هنري، فهم و ادراك آن است، تفاوت اين آثار به گونه‌اي است كه انجام روش‌هاي معمول حفاظت و مرمت (بدون ادراك صحيح اثر) باعث خدشه‌دار شدن اصالت و تماميت اين آثار خواهد شد. متأسفانه تا كنون بصورت ويژه، پژوهشي در مورد معرفي و فن‌شناخت ديوارنگاره‌هاي بومپارچه انجام نشده و شناخت كافي در حوزه‌هاي مختلف مربوط به اين آثار وجود ندارد. سير تحول، مواد و مصالح و نحوه اجراي اين آثار، تأثير عدم شناخت فني ديوارنگاره‌هاي بومپارچه در حفاظت اثر، كه در واقع شناخت اين‌ها مقدمه‌اي براي ارائه راهكار صحيح مرمتي است، از مجهولات اين تحقيق است. هدف مقاله پيش رو شناخت فني در حوزه اجراي اين گونه از ديوارنگاره‌ها و همچنين شناخت سير تحول اين آثار، از طريق مطالعات كتابخانه‌اي، ميداني و تحليل دادههاي بدست آمده است. به دليل كمبود پژوهش و ثبت اطلاعات فني به زبان فارسي در اين حوزه، بيشتر مطالعات انجام شده در اين تحقيق معطوف به ديوارنگاره‌هاي بوم‌پارچۀ اروپايي است. اين تحقيق از نظر روش، يك تحقيق كيفي است و با توجه به نوع و ضرورت مسأله، دو رويكرد نظري و تاريخي را ميتوان معرفي نمود. مطالعات نشان داد كه در دوره رنسانس جهت حل برخي از مشكلات ديوارنگاره‌هاي بزرگ و سقف‌نگاره‌ها، در مراحل اجرا به مرور زمان تغييراتي را بوجود آوردند كه در نهايت شيوه‌اي متفاوت و جديد از ديوارنگاره بوجود آمد كه در اين تحقيق به نام ديوارنگارۀ بومپارچه ناميده مي‌شود. گونه‌اي از ديوارنگارۀ بومپارچه در ايران، از دورۀ ايلخاني به‌جا مانده است كه در مقايسه با آثار اروپايي، قدمت بيشتري دارد. در حوزه چگونگي بوجود آمدن اين شيوه، مراحل و شيوه اجرا، نمونه‌هاي آن در طول تاريخ، تأثير عدم شناخت فني ديوارنگاره‌هاي بومپارچه در حفاظت آن، در پژوهش حاضر شناخت نسبتاً مناسبي به دست آمد.
چكيده لاتين :
Murals are the main, media of human culture and civilization and the place and its long history in Iranian art is clear. There are specific forms of mural paintings in some Iranian architecture that are different from other usual wall paintings in materials, methods as well as implementation techniques. Unfortunately, these mural paintings are not studied certainly until now. Therefore, further investigation is needed due to the importance of this issue. Regarding to importance of necessity of art understanding before conservation, it is obvious that common conservation procedures on these relics (without appropriate understanding) have an inappropriate results on authenticity and integrity of the relics. Unfortunately, there is not adequate research about technology and conservation of these relics and related fields. Historical points, manufacturing and used materials, effects of technological problems, as introduction to conservation plan were main questions. The aim of this research is the identification of history of development, and used materials and techniques in these historic paintings by field and literature investigations. Technological understanding of this kind of murals during the time by application of literature review and data explanation. Due to low information in Persian, European Marouflaged Mural has been studied more than Iranian relics. The research subject and case studies are studied in a qualitative and descriptive research method and the subject is considered with ten historical and theoretical aspects. These paintings are executed on the layer of cloth (canvas) and then installed on the wall that is known as a part of the architecture arrays. This research at the first library study is conducted and then according to the results, the field studies are carried out and finally, the data are analyzed. Knowing the number of Marouflage according to literature review, the identification of constituent layers of Marouflage according to field studies, and Understanding the differences between a common wall Paintings and Marouflaged Mural in Iran, are the results of this paper. In this paper, the process of formation of this type of wall painting in Iran was studied and present examples of this method in Iranian architecture are introduced and explained. some of the architectural interior surfaces are decorated by the textile painting by Marouflaged in Ilkhanid, Safavid and Quajar period; funerary monuments with polygonal plan have the most decorative surfaces such as Soltanieh Dome, Sheykh Safi mausoleum, Maryam church, Golestan palace and etc. According to studies, there was technical change in manufacturing process of large wall paintings and ceiling paintings at Renaissance period. It resulted to production of new kind of murals which known as Marouflaged Mural. The research obtained appropriate results about production, manufacturing, historical samples and effect of technological problems on conservation of Marouflaged Mural.
