مطالعه تطبيقي تصاوير پيكرنگاري نظامي در دوره فتحعلي شاه و ناصرالدين‌شاه قاجار

در دوره قاجار، قدرت در مركز توجه نقاشي‌هاي پيكرنگاري درباري قرارگرفته است. يكي از موضوعات رسمي نقاشي درباري براي نشان دادن قدرت شاه قاجار، نقاشي‌هاي نظامي است كه به عنوان سندي تاريخي داراي اطلاعات ارزنده‌اي مي‌باشد. اين نوع نقاشي در دوره فتحعلي‌شاه و ناصرالدين‌شاه قاجار توسط دربار به نقاشان سفارش داده ‌شده است. در نقاشي‌هاي نظامي در دوره فتحعلي‌شاه و ناصرالدين‌شاه، شاه و وليعهد در بازديد نظامي از صحنه‌هاي جنگ ديده مي‌شوند. اين نوع نقاشي‌هاي نظامي از موضوعات رسمي دربار بوده و در دوره اول قاجار به علت جنگ‌هاي ايران و روس از واقعيت تاريخي برخوردار است. با توجه به اهميت نقاشي نظامي در دوران قاجار به عنوان سندي نظامي و تصويري از اين دوران، هدف از اين مطالعه بررسي نقاشي‌هاي نظامي و ويژگي‌هاي آن و شباهت و تفاوت آن مي‌باشد. روش پژوهش حاضر كيفي بوده و شيوه گردآوري اطلاعات به‌صورت اسنادي كتابخانه‌اي است و به تحليل مفروض پژوهش مي‌پردازد. نتايج يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است اين نوع نقاشي نوعي از نقاشي رسمي و پيكرنگاري درباري بوده كه به عنوان سند تاريخي براي ثبت وقايع در دوران اول و براي نمايش قدرت در دوران دوم به كار مي‌رفته است. حضور وليعهد در تصاوير نظاميِ هر دو دوره بر مشروعيت فرد دوم سلطنت تأكيد دارد.