پديد آورندگان :
نجفي خان به بين، حميد دانشگاه آزاد اسلامي، گرگان , داداشي، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي - گروه كشاورزي، گرگان , ابوالفضل فرجي سازمان تحقيق، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز آموزش و تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي گلستان - گروه زراعت و باغباني، گرگان , سلطاني، افشين دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه زراعت، گرگان
كليدواژه :
پروتئين دانه , روابط منبع و مخزن , روغن دانه , عملكرد دانه , غلاف
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي اثر زمان و شدت حذف برگ تحت شرايط مصرف آمينواسيد، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح آزمايشي بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در شهرستان علي‌آباد كتول استان گلستان در سال زراعي 96-1395 اجرا شد. فاكتور اول شامل شدت حذف برگ سويا در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد، عامل دوم شامل زمان حذف برگ در پنج سطح (V1، V3، V5، V7 و R1) و عامل سوم مصرف و عدم مصرف آمينواسيد بودند. نتايج نشان داد كه اثر آمينواسيد، زمان و شدت حذف برگ و همچنين اثر متقابل زمان حذف برگ در شدت حذف برگ بر عملكرد روغن معني‌دار به دست آمد. كاربرد آمينواسيد منجر به افزايش 10/98 درصدي عملكرد روغن در مقايسه با تيمار عدم كاربرد گرديد. بيشترين عملكرد روغن در حذف 50 درصد برگ در مرحله V1 با ميانگين 867/5 كيلوگرم در هكتار بود كه در مقايسه با تيمار شاهد افزايش 10/5 درصدي داشت. در مقايسه ميانگين اثر متقابل زمان و شدت حذف برگ، بيشترين عملكرد پروتئين دانه در حذف 50 درصد برگ در مرحله V5 با ميانگين 1296/7 كيلوگرم در هكتار بود كه در مقايسه با تيمار شاهد افزايش 17/03 درصد داشت. حذف 100 درصد برگ منجر به ايجاد پايين‌ترين وزن 100 دانه شد و عدم حذف برگ و همچنين حذف 50 درصد برگ داراي بالاترين ميانگين اين صفت بودند. كاربرد آمينواسيد باعث افزايش 12/24 درصدي عملكرد دانه در مقايسه با عدم كاربرد آن شد. در اثر متقابل زمان در شدت حذف برگ بيشترين عملكرد دانه مربوط به تيمار حذف 50 درصد برگ در مراحل V1 و V5 به ترتيب با ميانگين 3681/9 و 3696/3 كيلوگرم در هكتار بود كه در مقايسه با تيمار شاهد به ترتيب افزايش 2/46 و 2/84 درصدي داشتند. به‌طور كلي حذف برگ در مراحل انتهايي رشد (به‌خصوص رشد زايشي) با شدت 100 درصد موجب كاهش صفات كمي (عملكرد و اجزاي عملكرد) و صفات كيفي (محتوي روغن و پروتئين دانه) گرديد. از طرف ديگر كاربرد آمينواسيد، با افزايش ميانگين صفات اندازه‌گيري شده موجب تعديل اثر تنش برگ‌زدايي شد.كاربرد آمينواسيد باعث افزايش 12/24 درصدي عملكرد دانه در مقايسه با عدم كاربرد آن شد. در اثر متقابل زمان در شدت حذف برگ بيشترين عملكرد دانه مربوط به تيمار حذف 50 درصد برگ در مراحل V1 و V5 به ترتيب با ميانگين 3681/9 و 3696/3 كيلوگرم در هكتار بود كه در مقايسه با تيمار شاهد به ترتيب افزايش 2/46 و 2/84 درصدي داشتند. به‌طور كلي حذف برگ در مراحل انتهايي رشد (به‌خصوص رشد زايشي) با شدت 100 درصد موجب كاهش صفات كمي (عملكرد و اجزاي عملكرد) و صفات كيفي (محتوي روغن و پروتئين دانه) گرديد. از طرف ديگر كاربرد آمينواسيد، با افزايش ميانگين صفات اندازه‌گيري شده موجب تعديل اثر تنش برگ‌زدايي شد.
چكيده لاتين :
In order to investigate the effect time and intensity of defoliation under use of amino acid condition, a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in Ali Abad Katoul, Golestan Province during growing season 2016-17. The first factor included the intensity of defoliation at three levels of 0, 50 and 100%, the second factor included the time of defoliation in five levels (V1, V3, V5, V7, and R1), and the third factor was the application and non-application of amino acids. The results showed that the effect of amino acids, the time and intensity of defoliation, and the interaction between times in intensity of defoliation were significant on oil yield. Application of amino acid resulted in an increase of 98.9% of oil yield compared to the non-application treatment. The highest oil yield was observed in the defoliation of 50% leaf in V1 stage with a mean of 867.5 kg/ha, which was 10.5% higher than to the control treatment. Comparing the mean interactions effects of times in intensity of defoliation, the highest grain protein yield was observed in defoliation of 50% leaf in V5 stage with 1296.17 kg/ha, which increased 17.33% compared to the control treatment. Defoliation of 100% of leaves resulted in the lowest weight of 100 seeds, and the absence of leaf defoliation and the defoliation of 50% of the leaf had the highest mean of this trait. Application of amino acids increased 12.28% of grain yield compared to the non-application. In the interaction of the times in intensity of defoliation, the highest grain yield associated with 50% defoliation of leaf in stages V1 and V5 were 3681.9 and 3696.3 kg/ha respectively, which was 2.46 and 2.84% higher than to the control treatment, respectively. In general, leaf defoliation in late stages of growth (especially reproductive growth) with 100% intensity was reduced the quantitative traits (yield and yield components) and qualitative traits (oil and protein content of grain). On the other hand, the application of amino acids, by increasing the mean of measured traits, moderated the effect of defoliation stress.Defoliation of 100% of leaves resulted in the lowest weight of 100 seeds, and the absence of leaf defoliation and the defoliation of 50% of the leaf had the highest mean of this trait. Application of amino acids increased 12.28% of grain yield compared to the non-application. In the interaction of the times in intensity of defoliation, the highest grain yield associated with 50% defoliation of leaf in stages V1 and V5 were 3681.9 and 3696.3 kg/ha respectively, which was 2.46 and 2.84% higher than to the control treatment, respectively. On the other hand, the application of amino acids, by increasing the mean of measured traits, moderated the effect of defoliation stress.Defoliation of 100% of leaves resulted in the lowest weight of 100 seeds, and the absence of leaf defoliation and the defoliation of 50% of the leaf had the highest mean of this trait. Application of amino acids increased 12.28% of grain yield compared to the non-application.
