خوانش آموزه‏‌هاي انديشه‏‌ساز و تجربه‏‌هاي زيست‏‌شده حافظ در راه خوديافتگي انسانِ معمار

آموخته‏‌هاي معماري امروز تحت تأثير استيلاي هژموني‌‏هاي مركزگرا، هجوم اطلاعات و تكنولوژي‏ موجب تسخير روح انسان شده است كه منجر به تبلور اشكال جديدِ خلقيات فردي به جاي خلاقيت شده ‏است. تغيير يادگيري فرايند انسانِ معمار به معناي رهايي ذهن از انباشتگي‌‏هاي اطلاعات و خوانش آموزه‌‏هاي مؤثر به‏‌واسطهٔ تجربه‌‏هاي‏ زيست‏‌شدهٔ انسانيِ حاويِ روح و احساس هدف پژوهش است. مطالعهٔ حاضر به روش اسنادي، و به‌منظور شناخت روابط انسان با محيط به خوانش آثار پديدارشناسان حوزهٔ انسان، ذهن و خيال، و ريشه‌‏هاي درون‌مرزيِ مؤثر بر برقراري پيوند انسان با پديده‌‏هاي محلي، همچون ادبيات، پرداخته است. با خوانش نظريه‏‌هاي شناختِ جهان هستي و ديدگاه‌‏هاي محورگرايي، به ‏وجوه گم‏گشتهٔ «چگونه انسان‌شدن» پي‏برده شد. در ابتداي قرن بيستم جريان فكري‌ـ‌فلسفي پديدارشناسي شكل گرفت كه اساس هستي‏شناسي را تجربيات زيست‌شدهٔ انساني دانست. سپس از فلسفهٔ محض به جريان حوزهٔ «انديشه» و «يادگيري خوديافته» تغيير مسير داد و با برقراري پيوندي چندوجهي ميان ‏رشته‏‏‌ها و تجربه‌‏هاي زيست‌شدهٔ انساني، در مدارس معماري مطرح شد. شناخت فرايند خوديافتهٔ «انسانِ معمار» جهت كسب تجربه‌‏هاي فردي با كيفيت و خلق پديده‌‏هاي معماري انساني از يافته‏‌هاي اين مقاله است كه در دو وجه مورد مطالعه قرار گرفت: 1) خواندن منابع و ريشه‏‌هاي غنيِ درون‌مرزي؛ و 2) آموختن چگونه انديشدن به‏‌منزلهٔ نگاه جهان‌شمول. خوانش شعر حافظ و تجربهٔ زيسته‏‌اش در فرايند يادگيري معماري موجب خوديافتگي و پالايش ذهن مي‏شود. در اين راه انسان فراگيرنده به بيداري دست مي‏يابد كه در قالب مدلي ترسيم شده است.