معرفي رهيافت‌‌ها و استراتژي‌‌هاي مناسب جلب مشاركت روستاييان در اجراي طرح‌‌هاي منابع طبيعي به روش AHP و مدل راهبردي SWOT (موردي شناسي: روستاي خرو عليا و سفلي شهرستان طبس)

در سال‌هاي اخير جامعۀ روستايي ايران با چالش‌‌هاي متعددي از‌جمله كمبود منابع آب، بيكاري و مهاجرت مواجه‌است. اجراي موفق طرح‌‌هاي منابع طبيعي مي‌تواند بخش زيادي از مشكلات پيشِ‌روي روستاييان را برطرف سازد. از‌طرف‌ديگر، اجراي موفقيت‌آميز اين‌گونه طرح‌‌ها مستلزم مشاركت حداكثري مردم محلي در سطوح مختلف آن اعم‌از اجرا، حفظ و نگهداري است. براي جلب مشاركت حداكثري مردم بايد عوامل مؤثر بر آن شناسايي و در برنامه‌‌هاي اجرايي لحاظ شود. اين تحقيق با هدف شناسايي رهيافت‌ها و استراتژي‌‌هاي جلب مشاركت مردمي در اجراي طرح‌‌هاي منابع طبيعي با استفاده از تحليل سلسله‌مراتبي (AHP) و مدل راهبردي SWOT انجام شد. معيار‌ها، رهيافت‌ها، نقاط قوّت و ضعف، فرصت‌‌ها و تهديد‌ها به روش دلفي تعيين و اطلاعات لازم به كمك پرسشنامه جمع‌آوري شد. نتايج تحليل پرسشنامه‌‌ها نشان داد كه از بين سه معيار آموزش و آگاهي، اقتصادي– اجتماعي و فردي، معيار اقتصادي- اجتماعي با وزن نهايي 0/648 بيشترين تأثير را بر جلب مشاركت و پذيرش آن در منطقه دارد و در بين شش سطح مشاركتي موجود، سطح مشاركت در اجرا با وزن نهايي 0/25 به‌ عنوان مهم‌ترين و اثرگذارترين سطح مشاركت مردم است. بر‌اساس مدل راهبردي SWOT بهترين استراتژي مشاركتي در منطقه، بهره‌گيري از فرصت‌‌ها با استفاده از نقاط قوّت (اشتغال‌زايي پروژه‌‌ها براي ساكنان و توسعۀ اراضي كشاورزي آبي به‌ترتيب با وزن 0/82 و 0/78) است. بر اين اساس استراتژي بهينۀ مديريتي در رابطه با بحث مشاركت، استراتژي تهاجمي (SO) (بهره‌گيري از فرصت‌‌ها با استفاده از نقاط قوّت) است.