مروري بر ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي-عضلاني مرتبط با كار در شاغلين كشور ايران طي سال هاي ۲۰۰۰-۲۰۱۵

مقدمه: اختلالات اسكلتيعضلاني (MSDs) در محيط كاري به دليل شيوع و هزينه هاي بالا داراي اهميت زيادي بوده و ازجمله مشكلات اصلي مرتبط با كار مي باشند. اين نوع اختلالات داراي ماهيت چندعلتي مي باشند. در اين ميان، نقش فاكتورهاي شغلي بر ايجاد MSDs حائز اهميت است. مطالعه حاضر با هدف بررسي ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتيعضلاني مرتبط با كار در جمعيت شاغل در كشور ايران طي سال هاي ۲۰۰۰تا ۲۰۱۵ صورت پذيرفت. روش كار: بمنظور جمع آوري داده ها، مقالات چاپ شده در ژورنال ها و ارائه شده در همايش ها مورد استناد قرار گرفت. بمنظور يافتن مستندات، پايگاه هاي معتبر انگليسي زبان (Google Scholar، Scopus، PubMed) و فارسي زبان (Magiran، SID، IranMedex، Irandoc) مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از كلمات جستجو (اختلالات اسكلتي-عضلاني، ناراحتي اسكلتيعضلاني، درد اسكلتيعضلاني، ارگونومي، ناراحتي بدني، ريسك فاكتور، ريسك فاكتورهاي ارگونوميك، شيوع، پرسشنامه نورديك، ناتواني، عوامل ارگونوميك) چكيده مقالات استخراج شدند. سپس، متن كامل مقالات مرتبط تهيه و مورد بررسي جزئي تر قرار گرفتند. يافته ها: ميانگين درصد شيوع ناراحتي براي ناحيه كمر براي شاغلين صنعت، اداري، خدمات، و كشاورزي داراي بيشترين درصد بود. در بخش صنايع دستي و آموزشي، بيشترين درصد شيوع مربوط به ناحيه گردن بدست آمد (66/7 %). يافته ها نشان داد كه رايج ترين تكنيك ارزيابي اختلالات اسكلتيعضلاني، پرسشنامه نورديك (NMQ) (۷۶ درصد) و درخصوص روش شناسايي ريسك فاكتور نيز تكنيك REBA (13/9 درصد) مي باشند. تمامي ريسك فاكتورهاي گزارش شده در مطالعات مورد بررسي استخراج و در يازده گروه شامل بيومكانيكي، طراحي محيط كار، ابزار و تجهيزات، محيطي، جنبه هاي زماني طراحي شغل، محتواي شغل، جنبه هاي سازماني، مسائل اقتصادي و مالي، جنبه هاي اجتماعي، مشخصه هاي فردي، و آموزش طبقه بندي شدند. نتيجه گيري: بررسي مطالعات انجام شده مؤيد نقش ريسك فاكتورهاي متعدد مربوط به ابعاد مختلف سيستم كاري در ايجاد اختلالات اسكلتيعضلاني مي باشد. لذا درخصوص كاهش اختلالات اسكلتيعضلاني، مي بايست مديران با آگاهي از نتايج اين پژوهش در جهت كاهش نيازهاي فيزيكي، فشارهاي روانشناختي و افزايش سطح آگاهي متمركز شوند.