عنوان مقاله :
تغيير نقش دستوري واژﮤ تازه در زبان فارسي
عنوان به زبان ديگر :
فاقد چكيده
پديد آورندگان :
نغزگوي كهن، مهرداد دانشگاه بوعلي سينا - گروه زبان‌شناسي، همدان ، ايران
كليدواژه :
گفتمان‌نما , دستوري‌شدگي , كاربردي‌شدگي , ذهني‌شدگي , فارسي
چكيده فارسي :
در اين مقاله ضمن مقايسۀ دستوري‌شدگي و كاربردي‌شدگي، بر اهميت تمايز اين دو و مخصوصاً نقش كاربردي‌شدگي در تكوين گفتمان‌نماها تأكيد خواهيم كرد. چنين بحثي بستر مناسب را براي رسيدن به هدف اصلي اين مقاله، يعني بررسي شيوﮤ تكوين گفتمان‌نماي تقابلي تازه فراهم مي‌سازد. داده‌هاي عيني از كاربردهاي تازه در بافت‌هاي مختلف نشان‌دهندﮤ گذر كلمۀ تازه از سه مرحله براي تبديل به يك گفتمان‌نما است. يكي از رايج‌ترين و پربسامدترين نقش‌هاي تازه، كاربرد اين جزء در مقام صفت است. اين مرحلۀ آغازين ناظر بر معناي اوليه يا منبع براي معناي هدف يا نهاييِ گفتمان‌نماي تقابلي تازه است. صفت تازه در مرحلۀ بعدي از رهگذر دستوري‌شدگي تبديل به قيد مي‌شود و به‌صورت جامد و تصريف‌ناپذير درمي‌آيد. تبديل تازه به قيد موجب آزادي توزيعي و حركت آن به آغاز كلام مي‌شود. همين امر زمينه را براي كاربردي‌شدگي و تبديل اين جزء به گفتمان‌نماي تقابلي فراهم مي‌سازد. در اين مرحله، ذهني‌شدگي، يعني دلالت جزء مورد نظر بر نگرش گوينده بارز است. بنابر‌اين، مسير تحول تازه را مي‌توان با نمودار مرحله‌اي «صفت > قيد > گفتمان‌نما» نشان داد.
چكيده لاتين :
not abstract
عنوان نشريه :
نامه فرهنگستان
