مدل‌سازي انتشار آلودگي نفتي در مكان‌هاي مختلف رودخانه اروندرود – ايران

انتقال و پخش لكه نفتي در محيط‌هاي آبي به دليل فرآيندهاي شيميايي، فيزيكي و زيست‌شناسي است كه خود وابسته به خصوصيات نفت، هيدروديناميك، هواشناسي و شرايط محيط‌زيستي است. پخش و انتقال لكه‌هاي نفتي به دليل جريان، امواج، اثر باد است. اين تحقيق بر پايه وجود پالايشگاه نفت آبادان، وجود بنادر آبادان، خرمشهر و بصره در منطقه اروندرود صورت گرفته است. براي اين منظور از مدل مايك 21 استفاده شده است. اين مدل عددي بر پايه روش اويلري توسعه داده شد و در آن براي مشخص كردن الگوي حركت جريان آب از معادلات پيوستگي و تكانه (معادلات ناوير استوكس متوسط گيري شده در عمق) استفاده شده است. پس از واسنجي، مقايسه‌ي نتايج مدل با اندازه‌گيري‌هاي ميداني نشان مي‌دهد مدل داراي دقت قابل قبولي در پيش‌بيني نوسان سطح آب، جهت و سرعت جريان دارد. جهت شبيه‌سازي الگوي انتشار نفت، خروجي ماژول هيدروديناميك به ماژول تحليل نشت نفت اعمال شده است. ماژول تحليل نشت نفت از روش لاگرانژي ذرات براي پيش‌بيني غلظت و ضخامت لكه نفتي استفاده مي‌كند. سپس سه سناريو مكاني براي بررسي، عوامل محيطي فوق‌الذكر بر انتشار و پخش آلودگي نفتي طراحي و اجرا شده است. نتايج مدل‌سازي نشان مي‌دهد چنان چه آلودگي هنگام شروع جزر به مدت سه ساعت در مقابل پالايشگاه نفت آبادان و پيچ خسروآباد رخ دهد و دبي متوسط رودخانه s/3 m480 باشد، بدون اعمال باد، آلودگي به ترتيب پس از 124 و 85.5 ساعت به خليج‌فارس مي‌رسد.