باورهاي عاميانه درباره گناه شاه-پهلوان و پادافراه آن در طومارهاي نقالي

مسئلۀ گناه و مكافات عمل در تمام اديان الهي به شيوه‌هاي گوناگون مطرح شده‌است. در حماسه ملي ايران نيز فردوسي با آگاهي از سرگذشت پيشينيان و مشاهدۀ ناكامي بيدادگران اين موضوع را با بيان‌هاي گوناگون در قالب حكمت‌ها و آموزه‌هاي اخلاقي آورده‌ است. در طومارهاي نقالي، كه برخي از آن‌ها بازتاب روايات شفاهي حماسه ملي ايران محسوب مي‌شود، نيز موضوع بن‌مايه گناه شاهپهلوان بازتاب گسترده‌اي دارد و از آنجا كه طومارهاي نقالي بر پايۀ روايات شفاهي شكل گرفته و بسياري از باورهاي عاميانه در كنار روايات مكتوب در متن وارد شدهاست، در اين مقاله موضوع گناه شاه و پهلوان با اين نگاه بررسي مي‌گردد. گناهاني چون بيداد، پيمان‌شكني، خودكامگي، غرور، آزمندي و افزون‌طلبي، كشتن شاهان، كشتن بي‌گناهان، كشتن پدر يا فرزند، برادركشي، رها كردن نوزاد، ادعاي خدايي و تفرعن، بي‌حرمتي به تربت بزرگان و جز آن از جمله مواردي هستند كه در طومارهاي نقالي بازتاب يافته‌اند و هريك پادافراهي مناسب دارند و اين مقاله با بررسي اين مطلب مي‌كوشد جوانب گوناگون آن را در روايات شفاهي و باورهاي عاميانۀ طومارهاي نقالي بكاود و بيان كند.