ارتقا كيفيت فضاهاي عمومي شهري بر اساس تحليل قرارگاه‌هاي رفتاري و شيوه مشاهده رفتاري، مورد پژوهي: فضاي جلوخان مسجد وكيل شيراز

فضاهاي عمومي شهري، همواره عنصر اساسي ساختار شهر و تبلور زندگي جمعي بوده‌اند و ارزيابي و تلاش در جهت ارتقاي كيفيت آنها از وظايف اصلي بعد اجتماعي طراحي شهري پايدار است. بر اين اساس، هدف اصلي اين پژوهش، ارزيابي قرارگاه‌هاي رفتاري و ارتقاي كيفيت فضاهاي عمومي شهري با استفاده از شيوه مشاهده و تحليل الگوهاي رفتاري استفاده‌كنندگان از فضاي عمومي شهري است. به اين منظور، فضاي عمومي تاريخي و پويا جلوخان مسجد وكيل شهر شيراز كه محل وقوع تنوعي از فعاليت‌‌هاي ضروري، انتخابي و اجتماعي است به عنوان مورد پژوهي اين تحقيق انتخاب شد. ذكر اين نكته لازم است كه پژوهش حاضر، تحقيقي كاربردي با رويكرد توصيفي تحليلي است و در آن، جهت برداشت و تحليل اطلاعات از مشاهده عيني و از ابزارهاي مرتبط با شيوه مشاهده رفتاري مانند نقشه‌هاي گرافيكي مكان‌مبنا، شمارش افراد، رديابي مسير حركتي افراد، عكس‌برداري و يادداشت‌برداري استفاده شده است. نتايج اين تحقيق در دو روز تعطيل و كاري هفته نشان مي‌دهد كه تحليل و ارزيابي فضاهاي عمومي شهري بر اساس شاخص‌هاي مشاهده رفتاري چون تناسبات حركتي، نفوذپذيري، آسايش اقليمي، جذابيت بصري، همه‌شمولي و انعطاف‌پذيري و توجه به اثرات عواملي چون زمان، سايه‌اندازي، مبلمان شهري، تنوع فعاليتي و پويايي جداره‌ها و هماهنگي تناسبات معماري و نماي بناها با بافت زمينه‌اي كه مرتبط با مشاهده رفتاري است، مي‌تواند در فرآيند بهبود كيفيت فضاهاي عمومي شهري نقش برجسته‌اي ايفا نمايد.