دو صد گفته چون نيم كردار نيست: نقدي روش شناختي بر تكنيك هاي پرسش نامه و مصاحبه

گفتارها و كردارها، عناصر اصلي فعاليت انسانهـا در حيـات اجتمـاعي شـان هسـتند و چگونگي ارتباط اين دو، همـواره يكـي از دغدغـه هـاي اصـلي بـراي دانشـمندان علـوم اجتماعي، به ويژه جامعه شناسان، در جهت درك و تبيـين كـنشهـاي اجتمـاعي بـوده است. در اين راستا، مشكل ناهمسازي گفتارها با كردارها، مسـئله اي روش شـناختي بـا نتايج آشكار براي تحقيقات جامعـه شـناختي بـوده اسـت؛ چـون رايـجتـرين روشهـا و تكنيكهاي تحقيق مورد استفاده‌ جامعه شناسان (يعني پيمايشها و مصاحبه ها) بر اين فرضِ اثبات نشده استوارند كه تطابقي نسبي ميان پاسخهاي افراد به سـؤالات پژوهشـي درخصوص كردارهايشان و كردار واقعي آنان در حيات اجتماعي وجـود خواهـد داشـت. اين مقاله به بررسي دلالتهـاي روششناسـانه‌ ايـن اسـتدلال برخـي جامعـه شناسـان پرداخته است مبني بر اينكه چيزي كه مردم ميگويند، غالباً پيش بيني ضعيفي است از چيزي كه عملاً انجام ميدهند. درنتيجه، پيمايشگران و مصاحبه گراني كه ادعاهايشـان را روي اظهارات كلامي افراد استوار ميسازند، بايد روشن كنند كه به تحليل آن چيزي كه مردم واقعاً انجام ميدهند نميپردازند، بلكه فقط به تحليل آن چيزي ميپردازند كه مردم ادعا كرده اند كه انجام مـيدهنـد؛ مگـر آنكـه نشـان دهنـد كـه اظهـارات مـردم درخصوص انجام يك كردار خاص، قدرت پيش بيني كنندگي آن كردار يارفتار را دارد.