واكاوي دانش، نگرش و رفتار كشاورزان در استفاده ايمن از آفت كش ها و تجربه ريسك‌هاي سلامت حين كاربرد آن در شهرستان گلوگاه، استان مازندران، ايران

زمينه و هدف: كاربرد آفت كش ها جهت مبارزه با آفات و بيماري هاي گياهي ضروري است. مصرف گسترده و غيرايمن آفت كش ها توسط كشاورزان ريسك هاي مختلفي براي سلامت انسان ها و محيط زيست در پي داشته است. بر اين اساس در مطالعه حاضر به بررسي دانش، نگرش و رفتار كشاورزان درباره كاربرد آفت‌كش‌ها و مشكلات سلامتي ناشي از استفاده آنها پرداخته مي‌شود.روش بررسي: روش تحقيق پيمايشي استفاده شد. جامعه هدف كليه كشاورزان و باغداران شهرستان گلوگاه، استان مازندران به تعداد 6170 نفر است. نمونه ها به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله اي از 2 دهستان و 13 روستا انتخاب شدند و اطلاعات از طريق 397 پرسشنامه جمع‌آوري شد. براي پردازش داده‌هاي تحقيق از آزمون هاي آماري من ويتني، كروسكال واليس، ضريب همبستگي اسپيرمن و مدل رگرسيون استفاده شد.يافته‌ها: پاسخگويان دانش كافي درخصوص مصرف ايمن آفت كش ها ندارند. نگرش پاسخگويان نسبت به مصرف آفت كش ها مثبت بود. بيشتر پاسخگويان اقدامات ايمني را كمتر لحاظ مي كنند و كاربرد وسايل حفاظت شخصي موثر (ماسك، دستكش و عينك حفاظتي) و دفع بهداشتي باقيمانده آفت كش ها كمتر لحاظ مي شود. سرگيجه، مشكلات پوستي، سردرد و استفراغ از شايع‌ترين علائم بيماري هاي ناشي از كار با آفت كش ها است. يافته هاي تحليل رگرسيوني بيانگر اين بود كه برخورداري از دانش و نگرش مناسب درخصوص مصرف ايمن آفت كش ها تاثير مثبتي بر ارتقاي رفتار ايمني حين مصرف دارد.نتيجه‌گيري: ارتقاي دانش مرتبط با اقدامات ايمني و تشويق به استفاده از اقدامات حفاظتي اثربخش مانند پوشيدن ماسك، عينك محافظ و دستكش بايد در اولويت برنامه هاي آموزشي و ترويجي باشد.