روند تغييرات غلظت ذرات معلق با قطر آئروديناميكي 2/5 ميكرون و كمتر در هواي آزاد شهر زاهدان طي سال‌هاي 1398-1397

زمينه و هدف: آلودگي هوا يكي از مهمترين عوامل خطر محيطي است كه مواجهه با آن مي‌تواند سبب اثرات حاد و مزمن متعددي بر سلامت انسان شود. بسياري از مناطق كشور ايران، بخصوص استان‌هاي غربي، جنوبي و جنوب شرقي كشور سال هاست كه با پديده گردوغبار درگير هستند. بررسي‌هاي مربوط به فراواني روزهاي گرد و غباري كشور نشان مي‌دهد كه چاله‌هاي مركزي ايران و شهرهاي زابل و زاهدان بيشترين روزهاي گرد و غباري را دارند. تحقيق حاضر جهت تعيين غلظت ذرات معلق با قطر آئروديناميكي μm 2/5 و كمتر (PM2.5) براساس فصول و ماه‌هاي مختلف سال در شهر زاهدان است. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي-تحليلي و مقطعي بود كه طي تيرماه 1397 الي تيرماه 1398 در شهر زاهدان انجام شد. نمونه ها هر 6 روز 1 بار در طول يك دوره 24 ساعته و همچنين در روزهاي گرد و غباري، با استفاده از دستگاه نمونه بردار هوا مدل Air Sampler PQ200/BGI جمع آوري شد. يافته ها: نتايج به‌دست آمده نشان مي‌ دهد كه ميانگين غلظت PM2.5 در شهر زاهدان در طول مدت زمان اين مطالعه معادل μg/m3 36/86 بوده است. همچنين مقدار حداكثر و حداقل غلظت روزانه PM2.5 در طول مدت نمونه برداري به‌ترتيب 130/8 و μg/m3 4/75 اندازه گيري شد. نتيجه‌گيري: ميانگين غلظت هاي PM2.5 در 3 ماهه فصل تابستان، در حدود 88 درصد موارد بالاتر از حدود رهنمود 24 ساعته سازمان جهاني بهداشت ( μg/m3 25) بود كه اين امر بيانگر اين است كه ذرات معلق هوا به‌عنوان يك تهديدكننده جدي سلامت براي افراد ساكن آن مناطق است و ضرورت اجراي اقداماتي جهت كاهش اين عامل خطر به وضوح نمايان است.