بررسي مزاج مبتلايان به گاستروپارزي در بيماران ديابتي

Evaluation of Mizaj (Temperament) of gastroparesis in diabetic patients

سابقه و هدف: ديابت شيرين جزء شايع‌ترين بيماري‌هاي مزمن در جهان است و با عوارض سيستميك متعددي از جمله گوارشي همراه مي‌باشد. يكي از مهمترين عوارض گوارشي ديابت، گاستروپارزي است كه با اختلال تأخير تخليه معده و با علائمي چون تهوع، استفراغ، سيري زودرس، نفخ و درد فوقاني شكم مشخص مي‌شود. از آنجايي كه امروزه تمايل به استفاده از طب سنتي رو به گسترش است، توسعه و تطبيق آن با طب جديد ضروري است؛ لذا با توجه به نقش تعيين‌كنندۀ مزاج در درمان در طب سنتي ايران، اين پژوهش به‌منظور بررسي مزاج افراد مبتلا به گاستروپارزي ديابتي طراحي شد تا بر ‌اساس آن بتوان به تدوين پروتكل‌هاي درماني اين عارضه پرداخت. مواد و روش‌ها: اين پژوهش از نوع مطالعه مقطعي است. بيماران مبتلا به ديابت نوع 1 يا 2 مراجعه‌كننده به كلينيك‌هاي تخصصي دانشگاه علوم پزشكي مشهد، با سن بالاتر از 18 سال، در فاصلۀ زماني آبان 1395 تا خرداد 1396، پس از شناسايي و تأييد توسط فوق‌تخصص گوارش وارد مطالعه شدند. جامعه آماري به دو گروه مورد 56 نفري مبتلا به گاستروپارزي و گروه شاهد 44 نفري بدون گاستروپارزي تقسيم‌ شدند. گاستروپارزي بيماران توسط پرسش‌نامه استاندارد گاستروپارزي بررسي و مزاج آنها توسط پرسش‌نامه مزاج مجاهدي تعيين شد. پس از آزمون طبيعي بودن داده‌ها، مقايسه بين‌گروهي با آزمون كاي 2 و آناليز واريانس يك‌طرفه، با سطح معني‌داري 0/05 ≥ p مورد آزمايش قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه افراد گرم‌مزاج با ميانگين 44/22 نمره گاستروپارزي كمتري نسبت به افراد سرد‌مزاج با ميانگين 52/22 داشتند، اما اين اختلاف معني‌دار نبود (0/08p =). از طرف ديگر، افراد با مزاج تر با ميانگين 55/77 نمره گاستروپارزي بالاتري از افراد خشك‌مزاج با ميانگين 39/92 داشتند و اين اختلاف معني‌دار بود (p = 0/001). نتايج: در اين مطالعه مزاج سرد و تر بيشتر در مبتلايان به گاستروپارزي ديابتي مشاهده شد. به نظر مي‌رسد با‌توجه به پاتوفيزيولوژي گاستروپارزي از منظر طب ايراني، بيماران ديابتي با مزاج سرد و تر احتمال بيشتري براي ابتلا به گاستروپارزي دارند.

Background and Purpose: Diabetes mellitus is one of the most common chronic diseases in the world and is associated with several systemic complications, especially digestive problems. Gastroparesis is a delayed gastric emptying disorder, characterized by symptoms such as nausea, vomiting, early satiety, bloating, and upper abdominal pain. Utilizing the potentials of traditional medicine is growing day by day, which necessitates development and adaptation to modern medicine. Considering the important role of Mizaj (Temperament) in prescriptions of traditional Persian medicine, this study was designed to evaluate the Mizaj of patients with diabetic gastroparesis in order to develop treatment protocols for this gastrointestinal complication. Materials and Methods: In this cross-sectional study, 56 patients with gastroparesis and 44 patients without gastroparesis as a control group were selected among the patients with type 1 or 2 diabetes over 18 years of age who referred to the clinics of Mashhad University of Medical Sciences. All participants were identified and confirmed by a gastroenterologist. The complication of gastroparesis was evaluated by the standard questionnaire of gastroparesis, and their Mizaj was diagnosed by Mojahedi Mizaj Questionnaire (MMQ). After assessing the normality of the data, between-group comparison was made with the chi-square test and one-way analysis of variance was analyzed with a significant level of p<0.05. Results: The results showed that warm-tempered patients with a mean of 44.29 had lower gastroparesis scores than cold-tempered patients with an average of 52.22, but this difference was not significant (p= 0.08). On the other hand, wet-tempered patients with an average of 55.77 had a higher gastroparesis score than dry-tempered patients with an average of 39.92, and this difference was significant (p= 0.001). Conclusion: In this study, cold and wet temperament was more frequent in patients with diabetic gastroparesis. It seems that due to the pathophysiology of gastroparesis from the perspective of Persian medicine, diabetic patients with a cold and wet temperament have a greater susceptibility to delayed gastric emptying or gastroparesis.