تحليل ريسك زيست محيطي ناشي از آلودگي هوا در كلانشهر تهران و ارايه راهكارهاي حقوقي و اجرايي منطبق بر توسعه پايدار شهري

Analysis of environmental risk due to air pollution in Tehran metropolis and providing legal and executive solutions in accordance with sustainable urban development

هدف پژوهش، تحليل ريسك زيست محيطي آلودگي هوا در شهر تهران است. تحقيق از نوع كاربردي است كه براساس داده‌هاي آماري بازه زماني 1386 تا 1397 انجام شده است. براي سنجش و مقايسه تطبيقي آلاينده‌هاي هواي تهران، از شاخص كيفيت هوا و استانداردهاي سالانه مربوط به آلاينده‌ها استفاده شد. روش ارزيابي ريسك نيز الگوي سه متغيره ويليام فاين بوده است. نتايج بيانگر آن بوده است كه ميانگين غلظت سالانه دو آلاينده ذرات معلق (PM2.5 و PM10) در تمام سالها بالاتر از استاندارد بوده و سه آلاينده دي‌اكسيد نيتروژن، دي‌اكسيد گوگرد و منواكسيد كربن از روند متغيري برخوردار بوده‌اند و ازن نيز نسبت به سال مبدا، داراي وضعيت بهتري است. از سوي ديگر، احتمال وقوع ريسك آلودگي ناشي از آلاينده‌هاي هوا در سطح شهر تهران، نسبتاً زياد بوده و امتياز 5 براي آن ثبت مي‌گردد. همچنين؛ در خصوص ميزان تماس با آلاينده‌هاي شاخص نيز، امتياز 6 كه بيانگر تماس هفته‌اي چندبار و بين 6 تا 8 ساعت مي‌باشد، و ميزان پيامد نيز امتياز 6 را كسب كرده است. در مجموع، مي‌توان چنين عنوان نمود كه رتبه ريسك زيست محيطي آلودگي هوا در سطح شهر تهران، عدد 180 بوده كه نشانگر وضعيت اضطراري و «سطح ريسك متوسط» است و لازم است تا توجهات لازم در اسرع وقت صورت گيرد. به منظور كاهش آلودگي هواي شهر تهران لازم است تا براساس اصول توسعه پايدار شهري اقدامات لازم صورت گيرد.

The purpose of this study is to analyze the environmental risk of air pollution in Tehran. The research is an applied research based on statistical data from 2007 to 2018. For comparative measurement and comparison of air pollutants in Tehran, air quality index and annual standards related to pollutants were used. The risk assessment method was the three-variable model of William Fine. The results showed that the average annual concentrations of two particulate pollutants (PM2.5 and PM10) were higher than the standard in all years and the three pollutants of nitrogen dioxide, sulfur dioxide and carbon monoxide had a variable trend and ozone compared to the year of origin. , Has a better situation. On the other hand, the probability of air pollution risk in Tehran is relatively high and a score of 5 is recorded for it. Also; regarding the amount of exposure to indicator pollutants, a score of 6, which indicates several times a week and between 6 to 8 hours, and the rate of outcome has a score of 6. In general, it can be said that the environmental risk rating of air pollution in the city of Tehran is 180, which indicates the state of emergency and "moderate risk level" and it is necessary to pay attention as soon as possible. In order to reduce air pollution in Tehran, it is necessary to take the necessary measures based on the principles of sustainable urban development.