مقايسه اثربخشي درمان شناختي- رفتاري و درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي بر كيفيت زندگي بيماران قلبي عروقي

A Comparison of Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy and Mindfulness-Based Therapy on Quality of Life in Patients with Coronary Heart Disease

مقدمه: هدف اين پژوهش، مقايسه اثربخشي درمان شناختي - رفتاري و درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي بر كيفيت زندگي در بيماران قلبي عروقي بود. روش كار: اين پژوهش به شيوه نيمه‌آزمايشي و از نوع پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل در انتظار درمان انجام شد. نمونه شركت‌كننده در اين پژوهش شامل 135 نفر از بيماران 65-40 سال مبتلا به بيماري قلبي عروقي بود كه به صورت نمونه دردسترس از بين بيماران قلبي – عروقي تحت درمان در بيمارستان كسري شهرستان كرج در سال 1398 انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل در انتظار درمان گمارده شد. براي جمع‌آوري داده‌ها از مقياس پرسشنامه كيفيت زندگي مينه‌سوتا(MLFH) و پرسشنامه اطلاعات جمعيت‌شناختي محقق‌ساخته استفاده شد. يكي از گروه‌هاي آزمايش تحت مداخله گروهي با رويكر درمان شناختي – رفتاري (CBT) و ديگر گروه آزمايشي تحت مداخله گروهي با درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي قرار گرفت، در حالي كه گروه كنترل در انتظار درمان هيچ مداخله‌اي دريافت نكرد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از شاخص‌هاي آمار توصيفي شامل ميانگين، انحراف‌معيار و درصد و تحليل كوواريانس چندمتغيري از طريقSPSS-22 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تحليل داده‌ها نشان داد كه هر دو درمان شناختي - رفتاري و درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي بر افزايش كيفيت زندگي بيماران مؤثر بوده است (P<0/001). همچنين نتايج آزمون تعقيبي نشان داد كه بين گروه‌هاي درماني از لحاظ اثربخشي بر متغيرهاي مذكور در تمام مولفه‌ها تفاوت معناداري وجود ندارد. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه تلويحات مهمي در زمينه آموزش و ارتقاي سلامت رواني بيماران قلبي عروقي از طريق مداخلات اثربخش روان‌شناختي منجملهCBT و MBSR دارد.

Introduction: The aim of this study was to compare the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and mindfulness-based therapy on quality of life in patients with cardiovascular disease. Methods: This quasi-experimental study was performed as a pretest and posttest with a control group awaiting treatment. The population included all patients aged 40-65 years with cardiovascular disease who were treated at Kasra Hospital in Karaj in 1398. The sample consisted of 135 patients with coronary heart disease who were identified from among the patients and assigned to two experimental groups and one control group. The Minnesota Quality of Life Questionnaire scale was used to collect data. Descriptive statistics including mean, standard deviation and percentage and multivariate analysis of covariance (MANCOVA) using SPSS-22 were used to analyze the data. Results: The results of multivariate analysis of covariance showed that both cognitive-behavioral therapy and mindfulness-based therapy increase the quality of life of patients (P <0.001). Also, the results of follow up test showed that there was no significant difference between the treatment groups in terms of effectiveness on the mentioned variables in all components. Conclusion: The results of this study have important implications for educating and promoting the mental health of cardiovascular patients.