پيشنهاد درمان قرآني براي اختلال افسردگي؛ يك مطالعه موردي

The Effectiveness of Quranic Therapeutic Intervention for Depression: A Case Study

افسردگي از شايع ترين اختلالات رواني است كه مدل هاي نظري و درماني متعددي را در ادبيات روانشناسي به خود اختصاص داده است. هر يك از اين روش هاي درماني، بر اساس رويكرد نظري ويژه اي از سبب شناسي اختلال و معيارهاي بهنجاري پيشنهاد شده اند. امروزه مطالعات روانشناسي ديني، به اختصاصات ويژه هر دين در موضوع رفتار و فرايندهاي رواني انسان بهنجار مي پردازد. تدوين مدل هاي درماني براي انواع اختلالات بر اساس رويكرد اسلامي مي تواند زمينه ساز اثربخشي بيشتر و كاهش عود در جامعه ايراني باشد. مطالعه هدف مطالعه حاضر، بررسي اثربخشي مداخله درماني مبتني بر قرآن براي اختلال افسردگي اساسي بود. اين پژوهش، برمبناي طرح مطالعه تجربي تك موردي با استفاده خطوط پايه چندگانه انجام شده است. دو مقياس سنجش افسردگي شامل مقياس تشخيصي افسردگي مبتني بر قرآن و مقياس افسردگي بك (BDI)، ابزارهاي مورد استفاده در اين مطالعه بودند كه پيش از مداخله، پس از مداخله و در بازه سه ماهه پيگيري بر روي آزمودني اجرا شدند. نتايج اين مطالعه بر روي يك بيمار افسرده، نشان داد، بسته درماني مبتني بر قرآن مي­تواند موجب كاهش قابل توجه نشانه­ هاي اختلال افسردگي شود . اين بسته درماني هم­چنين توانست اثرات مثبت درمان را حداقل تا سه ماه پس از اتمام مداخله حفظ كند. مداخلاتي كه بر لزوم رفع ريشه­ هاي علّي اختلال تاكيد مي­كنند، داراي اثرات پايدارتري نسبت به ديگر مداخلات متمركز بر نشانه­ ها هستند. كوتاه ­مدت بودن، اختصاصي بودن و اثربخش بودن اين بسته درماني براي اختلال افسردگي از نقاط قوت آن درمقايسه با ديگر مداخلات محسوب مي­شود

Depression is one of the most prevalent disorders which has devoted many theorical and therapeutic models in psychology literature to itself. Each kind of these therapeutic methods has been proposed based on a specific theorical approch of disorder etiology and some normalized criteria. Nowadays, religious psychology allocates its research to the subjects in every religion appertining to behaviour and mental process of a normal person. Explaining therapeutic models for various disorders based on Islamic approach can lead to more efficacy and less relapse in Iranian population. The goal of this study was to assess the effectiveness of Quranic intervention for major depression. This research was based on the single case experimental plan with a multiple baselines design. Two scales of depression were used in this research; the first was Diagnostic Depression Inventory based on Quran and the second was 21- items Beck Depression Inventory (BDI-II) which were conducted before and after the intervention and also after 3 months in the follow up stage. The results of this study on a depressed person showed that this Quranic therapy can reduce the causes and symptoms of depression in both scales. The results of follow-up also showed the positive changes continued in 3 months after the intervention finished. The results proved the effectiveness of the Quranic package for humility depression and also for clinical depression. The interventions which emphasize on the necessity of removing the causes of disorders have more stable effects than the ones which are concentrated on the symptoms of disorders. The brevity, specificity and the effectivity are the strengths of this Quranic package for depression and differentiate it from other kinds of psychotherapies.