تاثير تغييرات كاربري اراضي بر شدت سيلاب‌هاي رودخانه‌اي (مورد مطالعه: حوضه آبريز دركه)

The effect of land use changes on the intensity of river floods (Case study: Darakeh catchment)

آگاهي از ﻣﻴـﺰان ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي نواحي گوناگون ﺷﻬﺮها و توجه به بحث كنترل ﺳﻴﻼبﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﻪ عنوان ﻣﺤﻮرﻫـﺎي اساسي در ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ مشكلات ﺷﻬﺮي قرار دارند. در اين پژوهش حوضه آبريز دركه به عنوان حوضه مورد مطالعه انتخاب گرديده است. از بين رفتن پوشش گياهي و گسترش مناطق شهري در سطح اين حوضه سبب گرديده است تاعوامل هيدرولوژيكي از قبيل ميزان نفوذپذيري و ارتفاع رواناب در قسمت جنوبي حوضه دچار تغييراتي شوند كه مطابق با آن ارتفاع رواناب زياد ونفوذپذيري كم گرديده است كه منتج به افزايش سيلاب شهري خواهد شد. با توجه به لايه هاي مختلف حوضه آبريز دركه ميانگين شماره منحني منطقه با استفاده از روش SCSعدد 87 به دست آمده است، تغييرات آن از مقدار 73 تا 94 بوده است كه بيشترين مقدار آن در جنوب حوضه مي باشد كه منطقه شهري را شامل مي‌شود. در اين پژوهش تلاش گرديده است تا با بررسي دبي سيلاب‌هاي 10 ساله، 50 ساله، 100 ساله، 200 ساله، 500 ساله و 1000 ساله مربوط به اعداد مختلف شماره منحني كه عدد 73 مربوط به كاربري با بيشترين ميزان نفوذپذيري خاك، عدد 87 مربوط به ميانگين اعداد شماره منحني كاربري‌هاي مختلف و عدد 94 مربوط به كاربري هاي با كمترين ميزان نفوذپذيري خاك است، ميزان اثرگذاري نفوذ خاك بر شدت و خطر اين سيلاب‌ها مورد بررسي قرار گيرد. در برآورد دبي سيلاب‌ها با دوره‌هاي بازگشت كمتر كه احتمال وقوع بيشتري دارند، تغييرات كاربري با نسبت بيشتري افزايش يافته اند و هرچه دوره بازگشت طولاني‌تر مي‌شود نسبت عددي كوچكتر و فاصله عددي بيش‌تر مي‌گردد.