تأثير آموزش خانواده محور بر تبعيت از درمان بيماران مبتلا به ديابت نوع يك: يك كارآزمايي باليني

EFFECT OF FAMILY-CENTERED EDUCATION ON IMPROVING TREATMENT ADHERENCE IN PATIENTS WITH TYPE 1 DIABETES: A CLINICAL TRIAL

پيش‌زمينه و هدف: عدم مديريت مناسب بيماري ديابت مي‌تواند عوارض جدي در اين بيماران داشته باشد. تبعيت از درمان مي­تواند نقش چشمگيري در پيشگيري از عوارض اين بيماري داشته باشد. اين مطالعه با هدف تعيين تأثير آموزش خانواده محور بر تبعيت از درمان در بيماران مبتلا به ديابت نوع يك انجام شد. مواد و روش كار: اين كارآزمايي باليني در سال 1398 در انجمن ديابت اروميه انجام شده است. در اين مطالعه 60 بيمار مبتلا به ديابت نوع يك با نمونه گيري در دسترس انتخاب شده و با تخصيص تصادفي در دو گروه كنترل و مداخله تقسيم بندي شدند. ابزار جمع آوري داده­ها در اين مطالعه شامل پرسشنامه دموگرافيك و پرسشنامه تبعيت از درمان مدانلو بود. بيماران در گروه كنترل فقط آموزش‌هاي روتين انجمن ديابت اروميه را دريافت كردند. بيماران در گروه مداخله، علاوه بر آموزش‌هاي روتين انجمن ديابت، 4 جلسه آموزش توانمند سازي خانواده محور دريافت كردند. پس از جمع آوري اطلاعات، تجزيه و تحليل داده‌ها در نرم افزار SPSS(نسخه 20) و با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي (آزمون كاي دو و تي مستقل و تي زوج) انجام شد. يافته‌ها: نتايج مطالعه نشان داد كه ميانگين نمرات تبعيت از درمان بين دو گروه بعد از آموزش خانواده محور تفاوت معناداري داشت. ميانگين نمره تبعيت از درمان در گروه مداخله بر خلاف گروه كنترل بعد از آموزش خانواده محور افزايش چشمگيري را نشان داد. نتيجه گيري: آموزش خانواده محور مي‌تواند بر تبعيت از درمان تأثير مثبتي داشته باشد. در نتيجه با آموزش و توانمندسازي بيماران مبتلا به ديابت نوع يك و خانواده‌هاي آن‌ها مي‌توان گام بزرگي در پيش گيري از عوارض و كاهش هزينه اين بيماران برداشته و باعث ارتقاء كيفيت زندگي در اين بيماران شد.

Background & Aims: Diabetes mellitus is one of the most common metabolic disorders worldwide, and a lack of proper management can result in serious consequences for patients. Adherence to treatment can have a significant effect in preventing the consequences. This study was carried out to determine the effect of family-centered education on treatment adherence in patients with type 1 diabetes mellitus (T1DM). Materials & Methods: This randomized controlled trial was conducted in Urmia Diabetes Association in 2019. Sixty patients with T1DM were selected using convenience sampling and were randomly allocated into intervention (n=30) and control (n=30) groups. Demographic Questionnaire and Modanloo Adherence to Treatment Questionnaire (MATQ) were used to collect data. The patients in the control group only received the routine educations of the Urmia Diabetes Association. However, the patients in the intervention group received these routine educations along with 12 family-centered educational sessions. Data were analyzed with SPSS software ver. 20, using descriptive and inferential statistics. Results: There was a significant difference between the mean score for treatment adherence of the two groups after the intervention (p<0.001). The mean score of treatment adherence significantly increased in the intervention group after family-centered education. Conclusion: Family-centered education can positively affect adherence to treatment in patients. Hence, educating and empowering patients with T1DM and their families can significantly reduce the negative consequences of disease and medical costs, and it also improves their quality of life.