تحليل رابطه توسعه كالبدي و زيست محيطي روستايي با مهاجرت‌ معكوس؛ مطالعه موردي منطقه 19 شهر تهران

Analysis of the relationship between rural development and reverse migration; Case study of Tehran's 19th district

روند مهاجرت‌هاي روستا به شهر در طول 35 سال اخير در ايران نشان‌دهنده شكل‌گيري جريان مهاجرت معكوس است كه با وجود تأثيرگذاري آن در مبدأ و مقصد، كمتر مورد توجه محققان و برنامه ريزان قرار گرفته است. در اين راستا، اين پژوهش با استفاده از روش تحقيق توصيفي- تحليلي، همبستگي و علي و با هدف تبيين نقش مهاجرت‌هاي معكوس در توسعه سكونتگاه‌هاي روستائيان منطقه19 صورت گرفته است. همچنين شناسايي مهمترين عوامل دخيل در مهاجرت‌هاي معكوس روستائيان هدف ديگر تحقيق به شمار ميرود. ابزار گردآوري اطلاعات در اين پژوهش پرسشنامه محقق ساخته مي‌باشد كه روايي آن با نظر كارشناسان مربوطه بصورت صوري مورد تأييد قرار گرفته، و براي تعيين پايايي پرسشنامه نيز از مقدار آلفاي كرونباخ استفاده شد كه برابر با 78/0 بوده و در تحقيقات مربوط به علوم انساني اين مقدار رضايت‌بخش مي‌باشد. حجم جامعه آماري پژوهش بر اساس مدل كوكران 384 نفر به صورت نمونه‌گيري تصادفي بود. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي به‌دست‌آمده از آزمون‌هاي آماري تي تك نمونه‌اي و تي مستقل و از نرم‌افزارهاي spss و pls استفاده شد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه نقش آفريني مهاجرت‌هاي معكوس در توسعه سكونتگاه‌هاي روستايي از لحاظ ابعاد اقتصادي، اجتماعي، كالبدي و زيست‌محيطي خيلي زياد مي‌باشد.

The trend of rural-urban migration during the last 35 years in Iran indicates the formation of reverse migration flow.Despite its impact on the origin and destination, it has received less attention from researchers and planners.In this regard, this study was conducted using descriptive-analytical, correlational and causal research methods and with the aim of explaining the role of reverse migration in the development of rural settlements in District 19.Identifying the most important factors involved in reverse migration of villagers is another goal of the study.The data collection tool in this study is a researcher-made questionnaire whose validity has been formally confirmed by the relevant experts. Cronbach's alpha value was used to determine the reliability of the questionnaire, which is equal to 0.78, and this value is satisfactory in humanities research.The statistical population of the study was 384 people based on Cochran's model by random sampling. To analyze the obtained data, one-sample t-test and independent t-test were used and spss and pls software were used.The results of this study showed that the role of reverse migration in the development of rural settlements in terms of economic, social, physical and environmental dimensions is very high.