بررسي رفتارهاي ارتقا دهنده سلامت و عوامل مرتبط با آن در ميان بيماران ديابتي نوع 2 تحت پوشش دانشكده علوم پزشكي اسدآباد

Assessment of Health Promoting Behaviors and Relevant Factors Among Type 2 Diabetic Patients Covered by Asadabad School of Medical Sciences

مقدمه: رفتارهاي ارتقا دهنده سلامت مجموعه‌اي از رفتارهاي بهداشتي هستند كه به حفظ و ارتقاي سلامت، خودشكوفايي و كمال فردي مي‌انجامند. با توجه به اهميت تبعيت از رفتارهاي ارتقادهنده سلامت توسط بيماران ديابتي و لزوم شناسايي عوامل موثر بر اتخاذ اين رفتارها، مطالعه حاضر با هدف بررسي و ارزيابي اين رفتارها و عوامل مرتبط با آن در ميان بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 اجرا شد. مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعي حاضر بر روي 427 بيمار مبتلا به ديابت نوع 2 مراجعه‌كننده به كلينيك ديابت بيمارستان قائم‌شهر اسدآباد انجام شد. جهت جمع‌آوري اطلاعات از پرسش‌نامه دموگرافيك و پرسش‌نامه ارتقاء سلامت ديابت مليتوس نوع 2 استفاده شد. تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS و به كارگيري آمار توصيفي و تحليلي صورت گرفت. يافته‌ها: در مطالعه حاضر ميانگين نمره كل رفتارهاي ارتقادهنده سلامت 10/03±51/95 به دست آمد. از بين 6 بعد تحت بررسي، بيشترين ميانگين نمره مربوط به مديريت استرس (59/15 از 100نمره) و لذت بردن از زندگي (58/66 از 100 نمره) بود. كمترين ميانگين نيز مربوط به ابعاد كاهش ريسك‌پذيري (37/83 از 100نمره) و مسئوليت‌پذيري در قبال سلامتي خود (37/57 از 100نمره) بود. بين رفتارهاي ارتقادهنده سلامت كلي با سن، سال‌هاي سپري شده با ديابت، ميزان تحصيلات، وضعيت اشتغال، وضعيت درآمد خانواده و نمايه توده بدني ارتباط معني‌دار وجود داشت (0/05>p). نتيجه‌گيري: كسب ميانگين نمره كلي 10/03±51/95 از رفتارهاي ارتقادهنده سلامت توسط بيماران نشان مي‌دهد كه بيماران تحت بررسي از نظر انجام اين رفتارها در سطح متوسط قرار دارند. بنابراين طراحي و اجراي انواع مداخلات آموزش بهداشت و ارتقا سلامت به منظور بهبود وضعيت رفتارهاي ارتقادهنده سلامت بيماران ديابتي با تمركز بر ابعادي كه ضعيف هستند و هم‌چنين با تمركز بر عوامل مرتبط با اين رفتارها، در بهبود وضعيت سلامتي آنان كمك‌كننده مي‌باشد.

Introduction: Given the importance of adhering to health-promoting behaviors by patients with diabetes and the need to detect factors affecting the adoption of this behavior, this study aimed to assess the health-promoting behaviors and relevant factors among Type 2 Diabetic Patients in Asadabad, Iran. Materials and Methods: This cross-sectional study included 427 type 2 diabetic patients referred to the diabetes clinic of Ghaem hospital in Assadabad. The data collection tool was a two-section questionnaire addressing the participants’ demographic information and Type 2 Diabetes Mellitus Health Promotion. Data analysis was performed with SPSS software version 16 using descriptive and analytical statistics. In this study, p<0.05 was set as the significance level. Results: The participants’ mean score of total health-promoting behaviors was 51.95±10.03. Of the six dimensions, the highest mean score was obtained for stress management and enjoy-life, and the lowest mean score was related to risk-reducing and health responsibility. There was a significant relationship between total health-promoting behaviors with age, years spent with diabetes, level of education, employment status, family income status, and body mass index. Conclusion: The diabetic patients’ health-promoting behaviors were not at an acceptable level; hence, it is necessary to develop and implement various health education and health promotion interventions to improve the health-promoting behaviors of diabetic patients by focusing on the low-level dimensions and factors associated with such behaviors.