مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي نهاد معافيت قضايي از مجازات در حقوق كيفري ايران

پديد آورندگان :

فدائي ده چشمه، مسعود دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده علوم انساني، شاهرود، ايران , عظيميان، عسل دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده علوم انساني، شاهرود، ايران , سليماني، امير دانشگاه آزاد اسلامي واحد شاهرود - دانشكده علوم انساني، شاهرود، ايران

چكيده فارسي :

يكي از نوآوريهاي قانون مجازات اسلامي جديد در موضوع تخفيف، بحث معافيت از مجازات در جرايم تعزيري درجه هفت و هشت ذكر شده در مواد 19 و 39 اين قانون ميباشد. در جرايم موضوع مواد يادشده (تعزيري درجه هفت و هشت)، در صورت احراز شرايط تخفيف، اگر دادگاه پس از محكوميت تشخيص دهد كه مرتكب با عدم اجراي مجازات اصلاح ميشود. در صورت عدم سابقه كيفري موثر و بخشش شاكي و جبران خسارت يا ترتيبات جبران آن، ميتوان حكم معافيت از مجازات را صادر نمايد، طبق اين ماده حكم معافيت گرچه در ماده 727 قانون 1370، در صورت گذشت شاكي خصوصي از مجازات صرفنظر ميشد اما تخفيف يكي از نوآوريهاي قانون جديد است در واقع، اين ماده نوعي توجه به موقعيت داشتن تعقيب در قانون فرانسه است. در حقوق ايران، دادگاه و نه دادستان حق دارد كه در صورت وجود شرايط منعكس در ماده يعني تشخيص اصلاح مرتكب، گذشت شاكي خصوصي، فقدان سابقه كيفري موثر، جبران ضرر و زيان يا برقراري ترتيب جبران آن، حكم به معافيت از كيفر صادر كند. چنين اختياري به صورت تعليق تعقيب كه سابقه آن در ماده 40 مكرر قانون آيين دادرسي 1290 اصلاحي سال 1352و ماده 22 قانون اصلاح پارهاي از قوانين دادگستري در مورد جرائم جنحهاي، وجود داشت؛ اكنون نهاد تعليق تعقيب در ماده 81 قانون آيين دادرسي كيفري مصوب94 به دادستان داده شده است. اين تحقيق بصورت كتابخانهاي-اسنادي انجام شده كه ابتدا با توجه به موضوع به منبعيابي در رابطه با موضوع پرداختيم و سپس با گردآوري منابع به مطالعه در اين زمينه پرداختيم.