عميد شانه‌بند؛ غزلسراي ناشناختۀ قرن هشتم

Amid Shaneband; Unknown Lyricist of the Eighth Century

در طول همۀ سده‌هاي شعر پارسي، كم نبوده‌اند شاعران بدون ديواني كه در زمانۀ خود در پيشبُرد ادب فارسي نقش داشته‌اند و به دليل عدم ثبت و ضبط اشعارشان در دفترهاي جداگانه، يا درخشش شاعران بزرگ ادب فارسي، ستارۀ هنر آن‌ها افول كرده و نقش آن‌ها فراموش شده است. «خواجه عميد شانه‌بند» از زمرۀ اين شاعران بد اقبال است كه نامش به تذكره‌هاي شعر و تواريخ ادبيات نيز راه پيدا نكرده است. حتي شادروان سعيد نفيسي كه از ذكر گمنام‌ترين سخنوران زبان فارسي در كتاب تاريخ نظم و نثر در ايران باز نايستاده، نام او را در شمار شاعران نياورده است. عميد شانه‌بند، از غزلسرايان زبردست سدۀ هشتم است و در سال‌هاي مياني اين قرن، آثارش به عرضه آمده و در برخي سفينه‌هاي شعر نقل شده است. در اين مقاله، 25 غزل او كه از منابع كهن دست‌ياب شده است، براي نخستين بار عرضه مي‌گردد.

Throughout the centuries of Persian poetry, there have been many poets without a written work who have played a role in the development of Persian literature in their time and due to the lack of recording their poems, or because of the brilliance of their contemporary great poets of Persian literature, their part in developing Iranian art was soon forgotten. "Khajeh Amid Shaneband" is one of these unlucky poets whose name has not found its way into the memoirs of poetry and literary histories. Even the late Saeed Nafisi, who has not ignored mentioning the most anonymous Persian poets in his book on the history of poetry and prose in Iran, has not mentioned his name among the poets. Amid Shanehband is one of the great lyricists of the eighth century and in the middle years of this century, his works were published and quoted in some Safinahs of poetry. In this article, 25 of his sonnets, which have been obtained from ancient sources, are presented for the first time.