جايگاه حق بر سلامت : از گفتمان فقهي – حقوقي تا گفتمان قضايي (با تأكيد بر تأثير استدلال‌هاي قضايي )

The position of the right to health: from jurisprudence-legal discourse to judicial discourse (Emphasizing the Impact of Judicial Arguments)

حق بر سلامت به‌عنوان يكي از حقوق ذاتي و بنيادين بشر، به اين معناست كه هر كس حق دارد تا به بالاترين درجه سلامت دسترسي داشته باشد .ازآنجاكه سلامت و بهداشت به‌طور مستقيم با رفاه و كرامت انساني در ارتباط است، همواره به‌عنوان يكي از عوامل اصلي در ارزيابي توسعه‌يافتگي جوامع محسوب مي‌شود. حق بر سلامت به‌عنوان يكي از حقوق بشر شناخته‌شده ذيل نسل دوم حقوق بشر بوده و در بيانيه‌ها و كنوانسيون‌ها و ديگر اسناد منطقه‌اي و بين‌المللي حقوق بشري به‌طورجدي موردتوجه قرارگرفته است. بررسي منابع اسلامي ازجمله آيات روايات و كتب فقهي نشان مي‌دهد كه دين مبين اسلام نيز تأكيدات فراواني بر لزوم حفظ و ارتقاي سلامت افراد دارد. دولت‌ها براي تأمين امكان يك زندگي سالم ملزم به اتخاذ اقداماتي در حوزه وسيعي هستند كه برخي از اين تعهدات مستلزم اقدام فوري و برخي ديگر در طول زمان بايد تحقق پيدا كنند. ايران نيز با تصويب قوانين و مقررات مختلف درزمينهٔ سلامت و همچنين پيوستن به كنوانسيون‌هاي مختلف بين‌المللي اين حق را به رسميت شناخته و موردحمايت قرار داده است كه به نظر مي‌رسد جايگاه اين حق در نظام حقوقي ايران با بررسي اين قوانين و مقررات تبيين مي‌گردد. در اين مقاله جايگاه حق بر سلامت ، از گفتمان فقهي – حقوقي تا گفتمان قضايي موردبررسي قرار مي‌گيرد. روش تحقيق اين پژوهش نيز از نوع توصيفي – تحليلي است و نحوه گردآوري اطلاعات مبتني بر روش كتابخانه‌اي است.

The right to health as one of the inherent and fundamental human rights means that everyone has the right to have access to the highest degree of health. Since health is directly related to human well-being and dignity, it has always been one of the main factors. It is considered in assessing the development of communities. The right to health is one of the human rights recognized under the second generation of human rights and has been seriously considered in declarations, conventions and other regional and international human rights instruments. An examination of Islamic sources, including verses from hadiths and jurisprudential books, shows that the religion of Islam also places great emphasis on the need to maintain and promote the health of individuals. Governments are required to take action over a wide range of areas to ensure a healthy life, some of which require immediate action and others over time. Iran has also recognized and protected this right by passing various laws and regulations in the field of health and also joining various international conventions, which seems to explain the position of this right in the Iranian legal system by examining these laws and regulations. In this article, the status of the right to health, from jurisprudential-legal discourse to judicial discourse is examined. The research method of this research is descriptive-analytical and the method of collecting information is based on the library method