مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - پاندمي COVID-19 در سالمندان جامعه و مراكز نگهداري در ايران

چكيده فارسي :

همه گيري بيماري COVID-19 در سال 1398 (10 دي ماه) از شهر ووهان چين شروع شد و به سرعت به يك مشكل جهانگيري[1] در دنيا تبديل شد. رشد سريع اوليه اين بيماري در ايران طي 25 اسفند ماه 1398 تا 8 فروردين 1399 بود (1). اين بيماري علاوه بر مسائل جسمي، تبعات اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي زيادي به همراه داشت. يكي از گروه هاي سني كه كمتر ديده شد و بيشتر در معرض خطر بود سالمندان جامعه بودند، با توجه به نرخ رشد جمعيت سالمندان در ايران (3/9 درصد) (2) و جمعيت 9/2 درصدي سالمندان ايراني (3) و همچنين شيوع بيشتر بيماري هاي زمينه اي (مانند بيماري قلبي عروقي، فشارخون، ديابت و غيره) در سالمندان، لازم است به جمعيت سالخورده ايران بيشتر توجه گردد. براساس گزارش مركز كنترل و پيشگيري بيماري آمريكا از هر ده مرگ رخ داده، هشت نفر آن بالاي 65 سال سن داشته اند (4). توصيه هاي صورت گرفته براي سالمندان عموما شامل شستن دستها، ماندن در منزل، حفظ فاصله اجتماعي (دو متري) و براي سالمندان بستري در مراكز نگهداري شامل محدوديت ملاقات ها، محدوديت فعاليت ها در مركز و كنترل روزانه علائم بيماري در سالمندان و كاركنان مركز مي باشد. در مطالعه مك مايكل گزارش شد كه 101 سالمندان و 50 مراقب در مركز كينگ كانتري مبتلا به بيماري شده بودند. ميزان كشندگي بيماري COVID-19 در حدود 34 نفر (33/7 درصد) براي سالمندان و صفر براي مراقبين بود (5). در مطالعه نيكپور اقدم و همكاران كه موج اول بيماري در طي 30 بهمن 1398 تا 27 فروردين 1399 انجام شد مشخص گشت كه ميانگين سني 239 فوت اتفاق افتاده 13/67 ± 65/38 سال بود و نزديك به 67 درصد فوت ها در سالمندان بالاي 60 سال رخ داده بود (6). براساس اعلام سازمان بهزيستي ايران، پس از شيوه بيماري، اقدامات پيشگيرانه اي شامل: تخصيص معادل 2 دلار جهت پيشگيري از بيماري كرونا در كل مراكز شبانه روزي، ارائه آموزش هاي لازم به پرسنل و خانواده هاي افراد بستري، عدم پذيرش موارد جديد و ترخيص تا اطلاع ثانوي، حذف تردد غير ضروري پرسنل و حضور دائم پرسنل، ارائه دستور العمل هاي خاص براي سالمندان در تمام مراكز نگهداري انجام شد (7). بنابر داده ها حدود 87 سالمند موسسه خيريه كهريزك به COVID-19 مبتلا شده اند و براي مراقبين آنان 68 نفر اعلام شده است (8). 27 نفر از سالمندان مبتلا در كهريزك فوت شده اند (9) كه بر اين اساس ميزان كشندگي بيماري حدود 31 درصد است. متاسفانه داده هاي موجود و اعلام شده بسيار اندك هستند و هنوز نمي توان تفسير دقيقي از وضعيت بيماري COVID-19 در سالمندان جامعه و مراكز نگهداري در ايران ارائه داد. براساس يافته هاي بدست آمده، وضعيت بيماري COVID-19 در سالمندان جامعه در شرايط مطلوبي قرار نداشت و با توجه به شيوع بيماري هاي زمينه اي در سنين سالمندي، ميزان مرگ و مير در سالمندان بالا بوده است. اما وضعيت مراكز نگهداري در ايران نسبت به ساير كشور نيز از نظر تعداد مرگ و مير تفاوت فاحشي ندارد و لازم است اقدامات پيشگيرانه با جديت بيشتر ادامه يابد.