چكيده فارسي :
در ميان نظامهاي اخلاقي، تفاوتهايي در تعريف مفاهيم اخلاقي و تعيين مصداقِ خوب، بد، بايد، نبايد و وظيفه اخلاقي وجود دارد. در مكتبهاي اخلاقي وحياني، بهويژه نظام اخلاقي قرآن، «ذكر» و نقطه مقابل آن «غفلت»، از جايگاه ويژهاي برخوردارند و نقش بسيار مهمي در سعادت و يا بدفرجامي انسان دارند. پيامدهاي جبرانناپذيرِ غفلت موجب شده است تا اين رذيلت اخلاقي، بيش از هر رذيلتي در قرآن مورد توجه قرار گيرد. قرآن، تفكر را برترين نعمت الهي به انسان ميداند؛ زيرا انسان با تفكر ميتواند به فهم حقيقت نائل شود و از غفلت رهايي يابد. اصيلترين حقيقت از منظر قرآن، آگاهي از وجود خدا و قيامت و اعتقاد راسخ به اين مظاهر غيبي است. بر اساس تحليلهاي قرآني، شناخت و اعتقاد به اين حقايق اصيل، زماني دستيافتني است كه آدمي زنداني مظاهرِ محدودِ مادي نشده باشد: «يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ». در اين نوشتار، عوامل غفلت از منظر قرآن بررسي ميشود.