نقش گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع در برساخت كيفيت ‌زندگي شهري

The role of reference groups in the construction quality of urban life

پژوهش حاضر با هدف سنجش تطبيقي چرايي و چگونگي نقش گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع در سطوح ساختي و كنشي در برساخت كيفيت زندگي شهري و با بهره‌مندي از رويكرد نظري تلفيقي جامعه شناختي و روش تركيبي هم‌زمان؛ از جامعه آماري مناطق 10 و 17 شهرداري شهر تهران، به شيوه‌هاي نمونه‌‌‌گيري خوشه‌‌‌‌‌ي فضايي و G power، تعداد 315 خانوار را انتخاب و پيمايش نموده تا واريانس كيفيت ‌زندگي ساكنان مناطق مزبور را توصيف و نقش مستقيم و غيرمستقيم گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع را در برساخت كيفيت زندگي شهري آنان تطبيق و تبيين نمايد. يافته‌‌‌‌‌هاي كيفي گونه‌‌‌‌‌هاي خاصي از گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع را طبقه‌‌‌‌‌بندي نمود و تفاوت‌‌‌‌‌هاي كالبدي بسيار متمايز كننده‌‌‌‌‌ي را در فضاي شهري نشان داد و يافته‌‌‌‌‌هاي كمي پژوهش هم نشان مي‌‌‌‌‌دهد، اولويت ساكنان محله‌ي هاشمي (منطقه 10)، در انتخاب گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع، به طور عمده سنتي و مذهبي و محله يافت‌آباد (منطقه 17)، اقتصادي و مدني است. ميانگين كيفيت زندگي اين دو محله به دليل تفاوت گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع‌شان، تفاوت معني‌‌داري دارند. از طرفي ساكنان محله‌‌‌‌‌هاي پژوهشي كه براساس متغيرهاي زمينه‌‌‌‌‌ي، زيستي و ارتباطي‌شان، گروه مرجع خويش را انتخاب كردند، ابعاد ذهني و عيني كيفيت زندگي‌شان را براساس الگوها، معيارها و قضاوت‌هاي گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع‌شان برساخت مي‌‌كنند (سطح كنشي) و از طرف ديگر گروه‌‌‌‌‌هاي مرجع از طريق فضاي شهري و كالبدي محله‌‌‌‌‌ها، نقش موثري در برساخت كيفيت زندگي شهري دارند (سطح ساختي).

The aim of the present study is to make a comparative assessment of why and how the role of reference groups at the structural and action levels in the construction quality of urban life and using the combined theoretical approach of sociology and the simultaneous combined method From the statistical population of districts 10 and 17 of Tehran Municipality, by sampling methods of spatial cluster and G power, 315 households were selected and surveyed to describe the variance of quality of life of the residents of these areas and the direct and indirect role of reference groups in the construction quality of urban life. Qualitative findings categorize specific species of reference groups and show very distinct physical differences in urban space, and also quantitative research findings show:the priority of residents of Hashemi neighborhood (region 10) in selecting reference groups, mainly traditional and religious and Yaftabad neighborhood (District 17) is economic and civil. The average quality of life of these two neighborhoods is significantly different due to the difference between their reference groups, on the other hand, the residents of research neighborhoods who chose their reference group based on their contextual, biological and communication variables, construct mental and objective dimensions of their quality of life based on the patterns, criteria and judgments of their reference groups (action level) and on the other hand, reference groups through urban and physical space of neighborhoods have an effective role in the construction quality of urban life (construction level).