پديد آورندگان :
رئيسي، مسعود دانشگاه آزاد اسلامي زاهدان، زاهدان، ايران - دانشكدهٔ روان شناسي - گروه روان شناسي , كهرازئي، فرهاد دانشگاه سيستان و بلوچستان، زاهدان، ايران - گروه روان شناسي , ثناگوي محرر، غلامرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد زاهدان، زاهدان، ايران - گروه روان شناسي
كليدواژه :
ذهن آگاهي , تصوير بدني , اضطراب مرگ , تالاسمي نوع ماژور
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: تالاسمي ماژور بيماري خوني ژنتيكي مزمن ناشي‌از كمبود ساخت يك يا چند زنجيرهٔ پلي‌پپتيد گلوبين است كه براساس قوانين ژنتيك مندلي از نسلي به نسل ديگر منتقل مي‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثر آموزش كاهش استرس مبتني‌بر ذهن‌آگاهي بر تصوير بدني و اضطراب مرگ در بيماران دچار تالاسمي نوع ماژور انجام شد.
روش‌بررسي: اين پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را تمامي بيماران تالاسمي ماژور تشكيل دادند. در اين پژوهش سي نفر با روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب شده و به‌صورت تصادفي در دو گروه پانزده‌نفره (گروه كاهش استرس مبتني‌بر ذهن‌آگاهي و گروه گواه) جايگزين شدند. گروه آزمايش هشت جلسهٔ 60دقيقه‌اي با روش‌هاي كاهش استرس مبتني‌بر ذهن‌آگاهي كابات-زين به‌صورت هفته‌اي دو جلسه آموزش ديد؛ اما گروه گواه در ليست انتظار براي آموزش قرار گرفت. از پرسشنامهٔ تصوير بدني ليتلتون و پرسشنامهٔ اضطراب مرگ تمپلر براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده شد. تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها با استفاده از شاخص‌هاي توصيفي و آناليز كوواريانس يك‌متغيره انجام گرفت.
يافته‌ها: نتايج حاكي‌از بهبود تصوير بدني و اضطراب مرگ توسط آموزش ذهن‌آگاهي در گروه ذهن‌آگاهي است (0٫001>p).
نتيجه‌گيري: به‌نظر مي‌رسد كاهش استرس مبتني‌بر ذهن‌آگاهي در بهبود تصوير بدني و اضطراب مرگ در بيماران دچار تالاسمي نوع ماژور مؤثر بوده است. پيشنهاد مي‌شود در كنار درمان‌هاي دارويي، آموزش كاهش استرس مبتني‌بر ذهن‌آگاهي نيز انجام شود.
چكيده لاتين :
Background & Objectives: Thalassemia major is a chronic genetic disorder caused by the deficiency of one or more multi–chain polypeptide globin, i.e., inherited according to Mendelian genetic rules. Thalassemic patients should regularly visit healthcare centers to receive blood and
consume iron supplements daily. They may develop facial and organ degeneration as a result of disease progression, and a bad image of which will affect their self–esteem. The present study aimed to investigate the effect of education on stress reduction based on mindfulness on body
image and death anxiety in patients with thalassemia major.
Methods: This was a quasi–experimental study with a pretest–posttest and a control group design. The statistical population consisted of all
patients with thalassemia major who referred to a thalassemia center weekly for treatment and blood transfusion in Chabahar Hospital. In this
study, 30 patients were selected by convenience sampling method from the community. The study participants were randomly assigned to two
groups of 15 (mindfulness & evidence–based stress reduction); the study groups were matched on age, gender, and education. The inclusion
criteria included the age range of 12 to 30 years, the educational level of fifth grade to the high–school diploma, and the lack of mental disorders.
The exclusion criteria were absence from more than one intervention session, the lack of cooperation, and providing incomplete questionnaires.
Littelton’s Body Image Concern Inventory (BICI) and Templer’s Death Anxiety Scale (DAS) were used to collect the required data. Data analysis
was performed using descriptive indexes and one–way Analysis of Covariance (ANCOVA).
Results: The present study results suggested the intervention effects of the variable of the group (experimental and control) on the posttest values
of the body image (η2=0.95, p=0.009, F1,27=509.05). In other words, mindfulness training was effective in improving body image in patients with
thalassemia major. Furthermore, there was no significant difference between the two groups in terms of the initial level and the comparison basis
in the pretest stage in the death anxiety scale.
Conclusion: It seems that mindfulness reduces stress, i.e., effective in improving body image and death anxiety in patients with thalassemia major. It is suggested that along with medical therapies, education for reducing mindfulness–based stress management be provided to this group.
