پديد آورندگان :
بابايي زارچ، احمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه تاريخ، نجف آباد، ايران , ترابي فارساني، سهيلا دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه تاريخ، نجف آباد، ايران , مير حسيني، محمد حسن دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه تاريخ، نجف آباد، ايران
كليدواژه :
آموزش سنتي , آموزش نوين , قاجاريه , يزد
چكيده فارسي :
هدف از اين نوشتار، بررسي و تحليل تحولات و زمينه هاي شكل گيريِ نظام آموزشي و مدارس نوين در دوره قاجاريه است. پژوهشِ حاضر با برگزيدن دوره تاريخيِ «قاجاريه» به عنوان منشاء و سرآغاز تحولات نظام آموزشيِ نوين در يزد، با رويكرد توصيفي و تحليلي سعي داشته تا «بسترهاي شكل گيري، محتوا و روند تحولات آموزش در يزد» را مورد تحليل و تبيين قرار دهد. بر اساس بررسي هاي به عمل آمده، آموزش به سبك جديد از اواسط سلطنت ناصرالدين شاه قاجار با پيشگامي ميسيونرهاي مذهبي در يزد آغاز گرديد به دنبال آن، اقليت هاي مذهبي مانند زردتشتيان و يهوديان و تجار و سرشناسان شهر، مدارسي به سبك نوين تأسيس نموده و رشد و پويايي نظامِ آموزشي را در اين شهر پايه ريزي نمودند اما اين روند با ممانعت ها و مانع تراشيهاي بسياري روبه رو شد .هر چند شيوه هاي سنتي آموزش يعني مدارس علوم ديني و مكتب خانه ها در يزد تا دهه ها بعد از مشروطيت تداوم داشت. در روند تحولات نظامِ آموزشي و شكل گيري آموزش نوين در شهر يزد، عواملي همچون تحولاتِ جهاني و تحولات داخلي در كشور، ويژگي جامعه چند فرهنگي يزد ناشي از وجود اقليت هاي مذهبي، گرايش قاجاريه به سمت آموزش و سبك هاي نوين آموزشي (از اواسطِ قاجار)، تأسيس مدارس جديد همچون دارالفنون و...، روزنامه هاي محلي، بازرگانان زرتشتي، انقلاب مشروطه و تأسيس مدارس توسط اقليت ها و ميسيونرهاي مذهبي و... تاثيرگذار بوده است.
چكيده لاتين :
The purpose of this article is to study and analyze the developments and backgrounds of the formation of the new educational system and schools in the Qajar period. By choosing the historical period of "Qajar" as the source and beginning of the changes in the new educational system in Yazd, the present study has tried to analyze and explain the "contexts, content and process of educational developments in Yazd" with a descriptive and analytical approach. According to studies, teaching in a new style began in the middle of the reign of Nasser al-Din Shah Qajar with the initiative of religious missionaries in Yazd. Subsequently, religious minorities such as Zoroastrians, Jews, merchants, and dignitaries established new-style schools and established the growth and dynamism of the city's education system. However, this process faced many obstacles and obstacles. However, the traditional methods of education, namely schools of religious sciences and schools in Yazd, continued for decades after the constitution. In the process of changes in the educational system and the formation of new education in Yazd, factors such as global developments and domestic developments in the country, the characteristics of Yazd multicultural society due to religious minorities, Qajar tendency towards education and new educational styles (from the middle of Qajar), The establishment of new schools such as Dar al-Fonun, etc., local newspapers, Zoroastrian merchants, the Constitutional Revolution and the establishment of schools by minorities and religious missionaries, etc. have been effective.
