پديد آورندگان :
شيرواني، بهاره دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم، قم، ايران , منيرپور، نادر دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم، قم، ايران - دانشكدهٔ روان شناسي و علوم تربيتي - گروه روان شناسي , ضرغام حاجبي، مجيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم، قم، ايران - دانشكدهٔ روان شناسي و علوم تربيتي - گروه روان شناسي تربيتي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: پرخاشگري با اختلال‌هاي درخورتوجه در عملكرد اجتماعي، عاطفي و آموزشي در كودكان همراه است. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش مداخلهٔ دل‌بستگي‌محور بر كاهش پرخاشگري پسران دبستاني انجام گرفت.
روش بررسي: اين مطالعه از نوع نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را دانش‌آموزان پسر دورهٔ دبستان منطقهٔ چهار شهر تهران در سال تحصيلي 98-1397 تشكيل دادند. روش نمونه‌گيري به‌صورت دردسترس و گمارش تصادفي بود؛ به اين ترتيب كه از بين مادران داراي پسران پرخاشگر، تعداد سي مادر به‌صورت دردسترس انتخاب شده و به‌شكل گمارش تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و گواه گمارده شدند. مادران حاضر در گروه آزمايش، مداخلهٔ درماني را طي ده جلسه دريافت كردند. ابزار پژوهش، پرسشنامهٔ پرخاشگري (شهيم، 1385) بود. داده‌هاي حاصل از پژوهش به‌شيوهٔ تحليل واريانس با اندازه‌هاي مكرر در سطح معناداري 0٫05 توسط نرم‌افزار آماري SPSS نسخهٔ 21 تجزيه‌وتحليل شد.
يافته‌ها: نتايج نشان داد، ميانگين پرخاشگري و خرده‌مقياس‌هاي آن در پس‌آزمون درمقايسه با پيش‌آزمون در گروه آزمايش به‌لحاظ عددي كاهش قابل ملاحظه‌اي دارد؛ اما در پيگيري اين ميانگين مجدداً افزايش پيدا كرده است. آناليز واريانس براي اندازه‌گيري‌هاي مكرر بر داده‌ها مشخص كرد كه اثر زمان معنادار است (0٫001>p)؛ اما اثر گروه معنادار نيست؛ اين امر مؤيد آن بود كه مداخلهٔ دل‌بستگي‌محور فرزنددرماني در مادران داراي كودك پرخاشگر اثر ماندگار و طولاني‌مدت ندارد.
نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي اين پژوهش آموزش مداخلهٔ دل‌بستگي‌محور مي‌تواند به‌عنوان روشي كارآمد جهت كاهش پرخاشگري كودكان استفاده شود.
چكيده لاتين :
Background & Objectives: Aggression is among the emotional and behavioral problems associated with significant social, emotional, and educational conditions in children. The present study aimed to evaluate the effects of providing attachment–based intervention training to mothers
on reducing aggression in preschool boys.
Methods: This was a quasi–experimental study with a pretest–posttest–follow–up and a control group design. The statistical population of this study was male students of elementary school (first grade) in district 4 of education in Tehran City, Iran, in the academic year of 2018–2019
who were selected by convenience sampling method. The study sample consisted of 30 mothers of primary school boys; they were randomly
divided into the experimental and control groups. The mothers of 300 students responded to the Shahim Aggression Questionnaire for Primary
School Children (2006). Then, among the mothers who had aggressive children according to the questionnaire (the inclusion criterion of the
study was boys who were classified above the standard deviation in response to the aggression questionnaire), 30 mothers were selected. The
pretest was administered to the study groups by completing the research questionnaire. Next, the experimental group received child–centered
attachment intervention (in two 2–hour group sessions & 6 individual 1–hour sessions). At the end of the study course, the posttest was performed
in the experimental and control groups. The exclusion criteria of the study included mothers who received training programs in the last two
months; the presence of the other parent, and more than two absenteeism sessions. After one month, as well as after two months, the follow–up
tests were conducted to evaluate the effects of the provided intervention on the experimental group. The Shahim Aggression Questionnaire for
Shahim Primary School Children was developed by Shahim in 2006 to measure aggressive children. Cronbach's alpha coefficient was obtained
for the whole questionnaire as 0.91, i.e., highly desirable. Cronbach's alpha coefficient for physical, relational, and verbal aggression was
measured as 0.85, 0.89, and 0.83, respectively. To analyze the obtained data, considering the assumptions (Levene’s test for the homogeneity of
error variances; Box's M–test for the homogeneity of covariance matrices), repeated–measures Analysis of Variance (ANOVA) was used at the
significance level of 0.05 in SPSS.
Results: The collected results suggested that attachment–based intervention training could significantly reduce aggression in primary school
boys (p<0.001).
Conclusion: Attachment–based intervention training can be used as an effective method to reduce children's aggression by modifying the mother–child interaction pattern and enhancing the positive parenting skills of the mothers of aggressive boys.
