عنوان مقاله :
نقش نهاد وزارت در مناسبات سياسي سلجوقيان عراق با خلافت عباسي
عنوان به زبان ديگر :
No title
پديد آورندگان :
حسيني، پرويز فاقد وابستگي سازماني , فروزاني، ابوالقاسم دانشگاه شيراز - گروه تاريخ، شيراز، ايران
كليدواژه :
وزارت , مناسبات سياسي , سلجويان , سلجوقيان عراق , خلافت عباسي
چكيده فارسي :
نهاد وزارت به عنوان برترين نهاد و در رأس نظام ديواني سلطنت و خلافت، نقش مهمي را در مناسبات سلطنت سلجوقيان عراق و دستگاه خلافت عباسي برعهده داشت. اين مناسبات كه نزديك به 80 سال (511 تا 590 ق) به‌طول انجاميد، به لحاظ نقش‌آفريني و ميزان موفقيت وزرا در اقتدار بخشيدن به حاكميت سلطنت و يا خلافت، به سه دوره‌ي تاريخي مشخص تقسيم گرديده بود. اگرچه در اين مناسبات، وزيران به‌نام و كارداني همچون ابوالقاسم درگزيني در دوره‌ي اول و كمال‌الدين محمد خازن در دوره‌ي دوم حضور داشتند، اما آن دو نتوانستند مانند عون‌الدين يحيي بن -هبيره‌ي وزير كه در دوره‌ي سوم از مناسبات حضور داشت، موفقيت چنداني به‌دست آورند. هدف نوشتار حاضر آن است تا به شيوه ي توصيفي- تحليلي، با بررسي شرايط تاريخي و سياسي حكومت سلجوقيان عراق و دستگاه خلافت عباسي، ضمن واكاوي نقش نهاد وزارت در ساختار حكومت آنان، به اين پرسش پاسخ گويد كه چرا وزراي كاردان دوره ي اول و دوم اين مناسبات در ايجاد اقتدار حكومتي موفق نگرديدند. نتيجه ي پژوهش پيش رو نشان داد كه اگرچه نقش وزرا در هر ساختار حكومتي با توجه به لياقت و كارداني آنان پررنگ يا كمرنگ بوده است، اما بدون وجود ديگر عوامل قدرت، از جمله سلطنت يا خلافت مقتدر و نيز يك تشكيلات كشوري سازمان يافته، هيچ وزيري حتي كاردان ترين آنان نيز موفق نگرديدند.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
پژوهش نامه تاريخ
