نقش شهرداري‌ها در تضمين حق بر محيط زيست سالم در مديريت پسماند شهري؛ مطالعه موردي سازمان مديريت پسماند شهرداري اصفهان

The role of municipalities in guaranteeing the right to a healthy environment in urban waste management; Case study of Isfahan Municipality Waste Management Organization

اعلاميه 1972 استكهلم درباره محيط زيست، سرآغازي براي شناسايي حق بر محيط زيست سالم در جامعه بين‌المللي شد. يكي از حوزه‌هاي مهم تضمين اين حق، مديريت پسماند شهري است كه بخش عمده آن بر عهده شهرداري‌ها بوده و دليل اين اهميت، تماس مستقيم انسان‌هاي شهرنشين با پسماند، در زندگي روزمره و تهديد محيط زيست و سلامت آن‌ها توسط پسماند است؛ به همين جهت تبيين ابعاد و لوازم تضمين حق بر محيط زيست سالم در مديريت پسماند شهري ضروري به نظر مي‌رسد. اين مقاله با رويكردي توصيفي- تحليلي، بازتاب اين حق در قوانين اساسي كشورها و اساسي‌سازي آن در قانون اساسي ايران را مرور نموده و به تبع آن با تمركز بر قوانين عادي، تكاليف شهرداري‌ها در تضمين حق بر محيط زيست سالم براي شهروندان و ساكنان را تبيين مي‌نمايد. شهرداري‌ها به عنوان يك نهاد اداره محلي و يك دستگاه عمومي غيردولتي در تضمين اين حق در شهرها و به طور خاص در حوزه مديريت پسماند شهري نقش اساسي و مهم دارند. پس از مرور اين نقش شهرداري‌ها از حيث قانوني و هم‌چنين از جهت اصول حقوق شهروندي، نهايتاً در يك مطالعه موردي، وضعيت سازمان مديريت پسماند شهرداري اصفهان در تضمين حق بر محيط زيست سالم تبيين و بررسي خواهد شد.

The “1972 Stockholm Declaration” on the environment is marked as the beginning of the recognition of the right to a healthy environment in the international community. One of the important areas of guaranteeing this right is urban waste management, that is mostly the responsibility of municipalities, and the reason for this importance is the direct contact of urban people with waste in their daily lives and the threat to the environment and their health by waste; Therefore, the extents and necessities of guaranteeing the right to a healthy environment in urban waste management seems vital. This article reviews the reflection of this right in the constitutions of countries and its constitutionalizing in Iran, with a descriptive-analytical approach; and explains the duties of municipalities in guaranteeing the right to a healthy environment for citizens and residents with a focus on statutes. Municipalities, as institutions of local governance and non-governmental public institutions, have an essential and important role in guaranteeing this right in cities, and in particular in the field of municipal waste management. After reviewing the role of municipalities in terms of law and also in terms of the principles of citizenship rights, finally in a case study, the situation of Isfahan Municipal Waste Management Organization in guaranteeing the right to a healthy environment will be explained and discussed.