مديريت خشكي دهان در مبتلايان به Covid-19: مروري بر مقالات

خلاصه: سابقه و هدف: زروستوميا، علامت مزمن و شايعي از خشكي دهان است كه بسياري از بيماران در مراجعه به پزشك يا دندانپزشك خود يا بهداشتكار دهان‌ و دندان اظهار مي‌كنند. با فراگير شدن ويروس كرونا، اتيولوژي جديدي براي اين عارضه شناخته شده‌است. كاهش بزاق، عوارض گسترده اي از جمله تخريب و آسيب مخاط دهان و حلق، كاهش حس چشايي، اختلال در بلع و دشواري تكلم را سبب مي‌شود. هدف اين مطالعه بررسي مقالات مرتبط با شيوع خشكي دهان در بيماران مبتلا به covid19 به عنوان يك عارضه مهم و شايع شناخته شده و ملاحظات مرتبط با آن، بررسي و مقايسه درمان‌هاي متداول و نوظهور آن مي‌باشد. مواد و روشها: در اين مطالعه مروري، با جستجوي كليدواژه‌هاي COVID19,Therapeutics; Xerostomia در پايگاه‌هاي اطلاعاتي pubmed; Google scholar; scopus; SID ; net ،40مقاله منتشر شده در بازه‌ زماني 2016 تا 2021 كه با فاكتور هاي ورود و خروج مطالعه‌ مطابقت داشتند، استخراج شدند. يافته ها: پس از اختلال در حس چشايي (59/5%)، خشكي دهان (45/9%) ، يكي از شايع‌ترين عوارض ناشي از ابتلا به covid19 مي‌باشد. 74/5% از افراد مبتلا به covid19 كه تجربه‌ي خشكي دهان نيز داشتند، بيان كردند كه قبل از تشخيص قطعي بيماري، خشكي دهان احساس شده بود. داروهاي ضدويروسي(رمديسوير و ريتوناوير) و داروهاي آنتي‌موسكاريني مورد استفاده در درمان بيماري covid19، باعث خشكي دهان مي‌شوند. درمان‌هاي خشكي دهان طيف گسترده و كارائي‌هاي متفاوتي دارند. درمان هاي نوظهور نيز بر درمان خشكي دهان موثر واقع بودند و نتايج اميدواركننده اي را نشان دادند. نتيجه گيري: ويروس covid19 با اثرگذاري مستقيم و غيرمستقيم بر فعاليت غدد بزاقي، تغييراتي در كميت و كيفيت بزاق ايجاد مي lrm;كند كه نتيجه مهم و قابل توجه آن، بروز خشكي دهان مي‌باشد. اين امر مي lrm;تواند ثانويه به فعاليت‌هاي تخريبي ويروس، يا ثانويه به مصرف داروهاي درماني باشد. با توجه به عوارض گسترده خشكي دهان بر كيفيت زندگي بيماران، اقدام و توجه به درمان همزمان خشكي دهان مبتلايان به covid19 يا بيماراني كه سابقه ابتلا به آنرا در گذشته بيان مي‌كنند، بسيار حائز اهميت است.