فراتحليل اثربخشي آموزش‌هاي مبتني بر رويكرد سازنده‌گرايي بر عملكرد تحصيلي در درس علوم تجربي

Meta-Analysis of the Effectiveness of Constructivist Approach-Based Education on Academic Performance in the Experimental science course

پژوهش كاربردي حاضر با روش فراتحليل در صدد تركيب پژوهش ­هاي انجام شده در زمينۀ تأثير آموزش ­هاي مبتني بر سازنده‌گرايي بر عملكرد تحصيلي دانش ­آموزان در درس علوم تجربي بود. ميدان پژوهش شامل مطالعاتي بود كه طي 15 سال گذشته در داخل و خارج كشور به صورت پايان­ نامه، مقاله­ هاي علمي پژوهشي و كنفرانس­هاي علمي در پايگاه‌هاي پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران، بانك منابع اطلاعات جهاد دانشگاهي، بانك اطلاعات نشريات كشور ، سيويليكا و مجلات علمي- پژوهشي در حوزۀ علوم‌تربيتي و روان­شناسي، Science Direct، ERICT، Psych info،Scopusو Google Scholar در دسترس بود. بر اساس ملاك­هاي ورود و خروج 14 اندازۀ اثر از ميان 109 تحقيق مورد بررسي قرار گرفت. براي تجزيه و تحليل پژوهش­ هاي اوليه اندازۀ اثر تركيبي با دو مدل اثر ثابت و تصادفي استفاده شد و براي بررسي سوگيري انتشار از روش تحليل حساسيت با استفاده از نمودار قيفي و شاخص آماري تعداد امن از تخريب و براي بررسي ميزان ناهمگني از آزمون Q كوكران و مجذور I استفاده شد و براي تبديل اندازۀ اثر از ضريب Z فيشر استفاده گرديد. نتايج مربوط به اندازۀ اثر تركيبي براي مدل اثرات تصادفي (2/64) به دست آمد. همچنين، نتايج نشان داد كه متغيرهاي نوع ابزار و نوع مداخله­ هاي به كار رفته تعديل­ گر اثربخشي آموزش ­هاي مبتني بر سازنده­ گرايي بر عملكرد تحصيلي دانش­ آموزان در درس علوم تجربي‌اند. يافته­ هاي اين فراتحليل داراي پشتوانۀ نظري و تجربي مكفي است و لزوم بازنگري و استفاده از آموزش ­هاي مبتني بر سازنده­ گرايي را در نظام آموزشي كشور موجّه مي­ سازد.

The present applied research with meta-analysis method sought to combine research on the effect of constructivism-based education on students' academic performance in experimental sciences course. The field of research of the study consisted of available studies that have been disseminated in Iran and abroad for the past 15 years in the form of theses, scientific research articles, and scientific conferences at Iran research Institute for Information Science and Technology (Irandoc), The Scientific Information databases (Sid), Database of Iranian Publications (Magiran), Sivilica and scientific-research journals in the field of Educational Sciences and Psychology, Science Direct, ERICT, Psych info, Scopus, and Google Scholar. According to inclusion and exclusion criteria, 14 effect sizes were evaluated among 109 studies.Initial studies were used to analyze the combined effect size with two fixed and random effects models and to investigate Publication Bias by sensitivity analysis using Funnel plotand and statistical index of Safe of fail statistic and Q Cochran test and I-square to investigate heterogeneity were used and Fisher's Z-factor was used to convert the effect size. Combined effect size results were obtained for the random effects model (2.64). The results also showed that the variables of the type of tools and the type of interventions used are moderating the effectiveness of constructivist-based education on students' academic performance in experimental science course. The findings of this meta-analysis have strong theoretical and empirical support and warrant the necessity to review and apply constructivist-based education in the country's education system.