تحليل ساختار ضرب المثل هاي برساخته از سفالينۀ «سبو» در غزليّات صائب تبريزي

Analysis of the structure of proverbs made of "Cebu" pottery in Saeb Tabrizi's poems

ضرب المثل، شكلي ادبي است كه همانند معما به ساختار كلامي خود، توجه دقيق دارد. اما در ضرب المثل، قصد نه پنهان كردن معنا كه فشرده كردن آن در قالب شكلي به ياد ماندني است. ضرب المثل ها، امثال و حكم وكلمات قصار، همگي شكل هايي اند كه حكمت اين جهاني و تجربه گذشته را در قالب سرفصل هايي كوتاه، فشرده مي كنند كه مي توان در زمان حال به آنها متوسل شد. استفاده از ضرب المثل يكي از ويژگي هاي بارز شعر دوره سبك هندي است. شاعران اين سبك با الهام از محيط زندگي روزانه به مضمون سازي پرداخته اند. نبوغ مخاطب شناسي صايب تبريزي به عنوان سرآمدترين شاعر اين سبك، وي را بر آن داشته است تا براي تفهيم بهتر و موثرتر مطالب اخلاقي، عرفاني و اجتماعي از شكل ادبي ضرب المثل، بيش ترين استفاده را ببرد. ضرب المثل درغزليات صايب از تنوع وگستردگي بسيار بالايي برخوردار است. صايب از هر موضوع و وسيله اي براي منظور خود استفاده كرده است. سفالينه ها از قابل دسترس ترين ابزار و وسايل زندگي مردم عادي كوچه و بازار مي باشند كه از ظرفيت بالايي براي آفرينش شكل ادبي ضرب المثل برخوردارند. بررسي ضرب المثل هاي برساخته از تمام سفالينه ها در ديوان كثيرالشعر صايب در يك مقاله ممكن نيست، از اين رو در اين پژوهش كه به روش كتاب خانه اي و به شيوه توصيف تحليل محتوا فراهم آمده است، فقط به تحليل ضرب المثل هاي برساخته از سفالينه سبو، پرداخته ايم تا ميزان و چگونگي بهره گيري صايب از سفالينه سبو در شكل ادبي ضرب المثل را نشان دهيم.

A proverb is a literary form that pays particular attention to its linguistic structure, much like a riddle. But the purpose of the proverb is not to mask the meaning, but to compact it in a memorable way. All types that condense the wisdom of this world and past experience into short headings that can be referred to in the present are proverbs, stories, rulings, and acronyms. One of the main features of Indian style poetry is the use of proverbs. The poets of this style were influenced by the everyday living environment. As the most influential poet of this genre, Saeb Tabrizi, the genius of the audience, led him to make the most of the literary form of proverbs in order to understand ethical, mystical and social issues better and more efficiently. The proverb has great variety and breadth in Saeb's sonnets. Saeb has used every subject and tool for his purpose. Pottery is one of the most accessible tools and means of living of ordinary people in the street and bazaar, which has a high capacity to create the literary form of proverbs. It is not possible to study the proverbs made of all pottery in Saeb's multi-poet divan in one article. Let us show a proverb from Cebu pottery in literary form.