دگرگوني فيزيكي و شيميايي آب پس از كاربري آب‌زي‌پروري در سرشاخه‌هاي رود كر، شهرستان سپيدان، استان فارس

مواد افزوده‌شده به آب در كارگاه‌هاي پرورش ماهي بر كيفيت آن اثر مي‌گذارد، زيرا در محيط تجزيه مي‌شود و ممكن‌است كيفيت را آن‌قدر كاهش دهد كه براي بهره‌گيري‌هاي پسين مناسب نباشد، بنابراين لازم است كه تغيير كيفيت آب سنجيده شود. در اين پژوهش تاثير اين كارگاه‌ها بر كيفيت آب رود جوبخله، شهرستان سپيدان، استان فارس بررسي‌شد. پنج ايستگاه نمونه‌برداري در پيش‌از كارگاه، خروجي، و فاصله‌هاي 5، 8، و 10 كيلومتري از خروجي برگزيده و نمونه‌برداري در 6 نوبت دوماهانه از بهار تا زمستان 1394 انجام شد. اكسيژن محلول (ميانگين سالانه 9/0م‌گ/ل)، دماي آب (14/5°C)، پي‌اچ (8/4)، مواد جامد محلول (462 م‌گ/ل)، اكسيژن‌خواهي شيميايي (8/1 م‌گ/ل)، غلظت يون فسفات (0/2م‌گ/ل) و نيترات (1/3م‌گ/ل) تغيير معناداري نداشت، اما اشباع اكسيژن، اكسيژن‌خواهي بيوشيميايي (1/4م‌گ/ل)، هدايت‌الكتريكي (µS/cm711)، كل‌مواد‌جامدمعلق (6/0 م‌گ/ل)، غلظت يون نيتريت (0/01 م‌گ/ل) و آمونياك (0/13 م‌گ/ل) تفاوت‌ معناداري ميان ايستگاه‌ها نشان‌داد. تجزيه‌ي وايازيِ غلظت يون نيتريت (هم‌بستگي پيرسون 0/915، كل‌موادجامدمحلول (0/878، و هدايت الكتريكي (0/878) هم‌بستگي معناداري با فاصله‌گيري از مبدا را ثابت كرد. مقايسه‌ي يافته‌ها با معيارهاي كاربري آب نشان مي‌دهد كه در منطقه‌ي بررسي‌شده بيش‌تر سنجه‌ها در محدوده‌ي مناسب آب‌زي‌پروري سردآبي بود، جز موادجامدمحلول كه بسيار بيرون‌ازمعيار، و آمونياك كه اندكي از معيار بيش‌تر بود. افزون‌براين، با درنظرگرفتن اثر پي‌اچ، همين اندازه‌ها براي ميانگين سالانه‌ي آمونياك و نيتريت نيز براي پرورش ماهي سمي دانسته‌مي‌شود. در مجموع، در آخرين نقطه (ايستگاه 5) ميانگين سالانه‌ي آمونياك و نيتريت با توجه به پي‌اچ آب براي پرورش ماهي سمي است و براي بهره‌برداري از آب در توسعه‌ي آب‌زي‌پروري مناسب نيست.